Περιγράψτε την τεχνική ερώτηση – απάντηση.

Λέξεις-κλειδιά

τρόπος επικοινωνίας, φόρμα, 2 φράσεις, Αφρική

Βοήθεια

Το σχήμα “ερώτηση – απάντηση” είναι βασικός τρόπος…

Πλήρης απάντηση

Το σχήμα “ερώτηση – απάντηση” είναι βασικός τρόπος ανθρώπινηs επικοινωνίαs. Στην μουσική είναι ένα βασικό στοιχείο φόρμας. Αποτελείται από δύο ξεχωριστέs φράσειs, που εκτελούνται από διαφορετικούs εκτελεστέs και n δεύτερη φράση ακούγεται ωs άμεση ανταπόκριση στην πρώτη φράση. Ως είδοs μουσικήs είναι πολύ συνηθισμένο στην Αφρική.

[Δείτε επίσης: (“call and response”)]

Αναφέρετε τρία χαρακτηριστικά της αφρικανικής μουσικής.

Λέξεις-κλειδιά

πολυρυθμική, τύμπανα, τραγούδι, χτυπήματα χεριών και ποδιών

Βοήθεια

Μεγάλο μέρος της παραδοσιακής αφρικανικής μουσικής…

Πλήρης απάντηση

Μεγάλο μέρος της παραδοσιακής αφρικανικής μουσικής είναι πολυρυθμική. Οι διάφοροι ρυθμοί στα τύμπανα συνοδεύονται από άλλα όργανα όπως έγχορδα, πνευστά και διάφορα είδη σείστρων. Ταυτόχρονα, στη μουσική, προστίθεται το τραγούδι, καθώς και χτυπήματα χεριών και ποδιών.

Αναφέρετε ιδιόφωνα της Αφρικής και περιγράψτε αναλυτικά ένα από αυτά.

Λέξεις-κλειδιά

σείστρα, κολοκύθες, χειροπιάνο, sansa, agogo, μεταλλικές κουδούνες

Βοήθεια

Είδη σείστρων, ιδιόφωνα κατασκευασμένα από αριθμό κολοκυθών…

Πλήρης απάντηση

Είδη σείστρων, ιδιόφωνα κατασκευασμένα από αριθμό κολοκυθών, δεμένων μεταξύ τους, που περιέχουν σπόρους, είδη ξυλοφώνων (sansa: είδος χειροπιάνου).

Agogo: Κρουστό μεταλλικό όργανο ακαθόριστου τονικού ύψους, το οποίο αποτελείται από δύο διαφορετικού μήκους μεταλλικές κουδούνες, κωνικού σχήματος. Παίζεται με έναν επικρουστήρα.

Αναφέρετε μεμβρανόφωνα της Αφρικής και περιγράψτε αναλυτικά ένα από αυτά.

Λέξεις-κλειδιά

τύμπανα, bass-drum, djembe

Βοήθεια

Διάφορα είδη τυμπάνων…

Πλήρης απάντηση

Διάφορα είδη τυμπάνων, συνήθως σκαλισμένα σε σκληρά ξύλα, αλλά επίσης και από τενεκέδες ή βαρέλια λαδιού, μικρά τύμπανα-παιχνίδια, από το κέλυφος σκληρών κοίλων αντικειμένων.

Bass-drum: Μεγάλο αφρικανικό τύμπανο στο οποίο υπάρχει τεντωμένη μεμβράνη, που παίζεται με τα χέρια.

Djembe: Αφρικανικό τύμπανο που παίζεται με τα χέρια, που χτυπούν σε διαφορετικά σημεία του οργάνου, ανάλογα με τον ήχο που θέλει ο εκτελεστής.

Αναφέρετε χορδόφωνα της Αφρικής και περιγράψτε αναλυτικά ένα από αυτά.

Λέξεις-κλειδιά

λαούτα, βιολί, άρπα, λύρες, sese, obukamo

Βοήθεια

Λαούτο: Μονόχορδο βιολί…

Πλήρης απάντηση

Λαούτο: Μονόχορδο βιολί (sese ή zeze), κατασκευασμένο από κολοκύθα ή κοίλο κομμάτι ξύλου ή μπαμπού σκεπασμένου με δέρμα.

Άρπα με δοξάρι, με πέντε ως οκτώ χορδές.

Λύρες διαφόρων μεγεθών

obukamo: ένα μπάσο όργανο.

Τι γνωρίζετε για τα είδη μουσικής των μαύρων σκλάβων της Αμερικής;

Λέξεις-κλειδιά

τραγούδια της δουλειάς, spitituals, θρησκευτικό, λαϊκό τραγούδι, Προτεστάντες, συγκοπτόμενοι ρυθμοί, πολυρρυθμία, πεντατονική, βιβλικά κείμενα, ερώτηση-απάντηση

Βοήθεια

Τα πρώτα είδη της μουσικής των μαύρων σκλάβων στην Αμερική…

Πλήρης απάντηση

Τα πρώτα είδη της μουσικής των μαύρων σκλάβων στην Αμερική ήταν τα τραγούδια δουλειάς και τα νέγρικα spirituals. Το σπιρίτσουαλ είναι θρησκευτικό, λαϊκό τραγούδι, συνδεδεμένο κυρίως με τους Αφροαμερικανούς Προτεστάντες των νοτίων Η.Π.Α. Χαρακτηρίζεται από συγκοπτόμενους ρυθμούς, πολυρρυθμική δομή και μελωδίες σε πεντατονική κλίμακα. Είναι έντονα συναισθηματικό και μελαγχολικό τραγούδι. Οι στίχοι του βασίζονται σε βιβλικά κείμενα και εκφράζουν την νέγρικη αντίληψη του θείου μηνύματος: την ελπίδα για μια καλύτερη ζωή. Συνήθως έχουν τη μορφή “ερώτηση – απάντηση” (“call and response”) με τη συνοδεία ρυθμικών χτυπημάτων των χεριών ή των ποδιών.

Τι γνωρίζετε για τη Βυζαντινή αντιφωνία;

Λέξεις-κλειδιά

πρωτοχριστιανική εποχή, δύο τύποι ψαλμωδίας, αντιφωνικός, καθ’ υπακοήν

Βοήθεια

Η Βυζαντινή αντιφωνία είναι γνωστή…

Πλήρης απάντηση

Η Βυζαντινή αντιφωνία είναι γνωστή από την πρωτοχριστιανική εποχή. Από τον 4ο αιώνα διαμορφώθηκαν δύο τύποι ψαλμωδίας: α) ο αντιφωνικός, όπου το εκκλησίασμα χωρίζεται σε δύο μέρη και ψάλλει διαδοχικά και β) ο καθ’ υπακοήν όπου άρχιζε ο ψάλτης και τελείωνε ο λαός.

Με ποιον τρόπο ψάλλεται ένα τυπικό βυζαντινό αντίφωνο; (Ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου)

Λέξεις-κλειδιά

δεξιός χορός, αριστερός χορός, μελωδική κατάληξη

Βοήθεια

Ψάλλεται πρώτα από τον…

Πλήρης απάντηση

Ψάλλεται πρώτα από τον δεξιό χορό και επαναλαμβάνεται πιστά, ως απάντηση, από τον αριστερό χορό. Στη συνέχεια επαναλαμβάνεται για τρίτη φορά από τον δεξιό χορό, αλλά με διαφορετική μελωδική κατάληξη.

Τι ονομάζουμε παρασημαντική και ποια δυσκολία προκύπτει όταν την μεταγράφουμε σε ευρωπαϊκή σημειογραφία;

Λέξεις-κλειδιά

βυζαντινή, ευρωπαϊκή, είδος τόνου/ημιτονίου, διαίρεση τόνου σε 12 μόρια

Βοήθεια

Παρασημαντική είναι η βυζαντινή…

Πλήρης απάντηση

Παρασημαντική είναι η βυζαντινή μουσική σημειογραφία. Η ευρωπαϊκή σημειογραφία δεν μπορεί να αποδώσει με ακρίβεια τα διαστήματα της βυζαντινής, γιατί σε αντίθεση με αυτή έχει μόνο ένα είδος τόνου και ένα είδος ημιτονίου. Αν υποδιαιρέσουμε το διάστημα του τόνου σε 12 μόρια και του ημιτονίου σε 6, τότε εύκολα μπορούμε να κατανοήσουμε τη δυσκολία της ευρωπαϊκής σημειογραφίας να απεικονίσει στο πεντάγραμμο διαστήματα που απέχουν 8 μόρια (πχ. ΜΙ–ΦΑ) ή 14 μόρια.

Τι είναι ο ήχος;

Λέξεις-κλειδιά

ενέργεια, παλμικές δονήσεις, ταλάντωση, μεμβράνη, ακουστικό τύμπανο, ακοή

Βοήθεια

Ο ήχος είναι μια μορφή ενέργειας

Πλήρης απάντηση

Ο ήχος είναι μια μορφή ενέργειας. Είναι οι παλμικές δονήσεις που δημιουργούνται από ένα σώμα, όταν τεθεί σε ταλάντωση με κρούση, με νύξη, ή με τριβή. Τα ηχητικά κύματα φτάνουν και προσκρούουν στη μεμβράνη του ακουστικού μας τυμπάνου και ενεργοποιούν το μηχανισμό της ακοής.

Ποιες είναι οι ιδιότητες του ήχου;

Λέξεις-κλειδιά

βασικές, δευτερεύουσες, ένταση, ύψος, χροιά, διάρκεια

Βοήθεια

Οι ιδιότητες του ήχου χωρίζονται σε…

Πλήρης απάντηση

Οι ιδιότητες του ήχου χωρίζονται σε βασικές και δευτερεύουσες. Βασικές:

  • Ύψος: η ιδιότητα του ήχου που μας κάνει να ξεχωρίζουμε αν ένας ήχος είναι ψηλός (οξύς) ή χαμηλός (βαθύς).

  • Ένταση: η δυναμική απόδοση της μουσικής (πόσο δυνατά ακούγεται).

Δευτερεύουσες:

  • Χροιά (ηχόχρωμα): όλα τα χαρακτηριστικά που κάνουν ιδιαίτερο και αναγνωρίσιμο έναν ήχο.

  • Διάρκεια: εξαρτάται από τη διάρκεια και την ένταση της αιτίας που τον προκαλεί.

Πώς καθορίζεται η έκφραση στην μουσική ερμηνεία;

Λέξεις-κλειδιά

συνδυασμός ηχητικών παραμέτρων, μπορεί να εκφράσει, μικρές διαφοροποιήσεις

Βοήθεια

Ο συνδυασμός των ηχητικών παραμέτρων…

Πλήρης απάντηση

Ο συνδυασμός των ηχητικών παραμέτρων μπορεί να κάνει τους ήχους να αποδοθούν με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Έτσι, μπορούν να εκφράσουν πολλά και διαφορετικά πράγματα όπως εικόνες, συναισθήματα και διάφορες καταστάσεις. Μικρές διαφοροποιήσεις σε μία από τις παραμέτρους του ήχου μπορούν να αλλάξουν εντελώς αυτό που εκφράζει ένα μουσικό κομμάτι.

Τι γνωρίζετε για τον Λουτσιάνο Μπέριο;

Λέξεις-κλειδιά

πρωτοπόρος σε πειραματισμούς, ηλεκτρονική μουσική, κολάζ, μίμηση

Βοήθεια

Ιταλός συνθέτης, πρωτοπόρος…

Πλήρης απάντηση

(1925 – 2003) Ιταλός συνθέτης, πρωτοπόρος σε πειραματισμούς στην Ηλεκτρονική Μουσική και στην ανάπτυξη της τεχνικής κολάζ, δανειζόμενος αποσπάσματα από άλλους συνθέτες ή μιμούμενος τα χαρακτηριστικά του ύφους τους.

Τι γνωρίζετε για τη σειρά Σεκουέντσα;

Λέξεις-κλειδιά

σειρά από έργα, sequenza I, φλάουτο, ΧΧΙΙΙ, βιολοντσέλο, γυναικεία φωνή, ποίημα, λέξη, ολόκληρη, συλλαβή, γράμματα

Βοήθεια

Ο Μπέριο έγραψε μια σειρά από πρωτότυπα έργα…

Πλήρης απάντηση

Ο Μπέριο έγραψε μια σειρά από πρωτότυπα έργα με τον τίτλο Sequenza, στα οποία χρησιμοποιεί όλες τις δυνατότητες του κάθε οργάνου ή της φωνής. Η Πρώτη Σεκουέντζα (Sequenza I) γράφτηκε το 1958 για φλάουτο και η τελευταία, η δέκατη τέταρτη, το 2002, για βιολοντσέλο. Η Σεκουέντζα III είναι γραμμένη για γυναικεία φωνή και είναι βασισμένη σε ποίημα. Κάθε λέξη του ποιήματος είναι για το συνθέτη ένας ξεχωριστός ήχος. Μπορεί να ακούγεται ολόκληρη ή να σπάζει σε συλλαβές, ακόμα και σε γράμματα.

Τι είναι η γραφική παρτιτούρα; Αναφέρετε 4 συνθέτες που την χρησιμοποιούν.

Λέξεις-κλειδιά

σημειογραφία, σχήματα, χρώματα, σύμβολα, συνάρτηση με το χρόνο, Μπλοκ, Ξενάκης, Μπέριο, Λίγκετι

Βοήθεια

Μέθοδος μουσικής σημειογραφίας…

Πλήρης απάντηση

Μέθοδος μουσικής σημειογραφίας που χρησιμοποιεί σχήματα, χρώματα, οπτικά σύμβολα, λέξεις για να περιγράψει διαφορετικούς ήχους σε συνάρτηση με το χρόνο (όχι καθιερωμένη ευρωπαϊκή σημειογραφία).

Μεταξύ άλλων, την χρησιμοποίησαν οι: Στηβ Μπλοκ, Ιάννης Ξενάκης, Λουτσιάνο Μπέριο, Κριστόφ Πεντερέτσκι, Γκιόργκι Λίγκετι.

Τι γνωρίζετε για το έργο ” Αρχαίες Φωνές Παιδιών“;

Λέξεις-κλειδιά

Κραμπ, Λόρκα, ζωή, θάνατος, άρωμα της γης

Βοήθεια

Γράφτηκε από τον Τζωρτζ Κραμπ…

Πλήρης απάντηση

Γράφτηκε από τον Τζωρτζ Κραμπ το 1970 και είναι βασισμένο σε ποίηση του Λόρκα. Ο Κραμπ χρησιμοποιεί μουσικές εικόνες που υποβάλλει η ποίηση του Λόρκα, αναφορικά με τη ζωή, τον θάνατο, τον έρωτα, το άρωμα της γης, τους ήχους του ανέμου και της θάλασσας.

Τι γνωρίζετε για τη συμφωνική ορχήστρα; Αναφέρετε όργανα της ορχήστρας.

Λέξεις-κλειδιά

50 – 100 μουσικοί,

Βοήθεια

Μικτό σώμα το οποίο συγκροτούν…

Πλήρης απάντηση

Μικτό σώμα το οποίο συγκροτούν 50 ή και περισσότεροι εκτελεστές διαφόρων ομάδων οργάνων. Οι μεγαλύτερες ορχήστρες μπορεί να πλησιάζουν και τα 100 όργανα.

Όργανα: Φλάουτο, όμποε, κλαρινέτο, αγγλικό κόρνο, φαγκότο, κόρνο, τρομπέτα, τρομπόνι, τούμπα, βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο, κοντραμπάσο, τύμπανα και άλλα.

Σε ποιες κατηγορίες ταξινομούνται τα όργανα της συμφωνικής ορχήστρας;

Λέξεις-κλειδιά

τρεις κατηγορίες, έγχορδα, πνευστά, ξύλινα, χάλκινα, κρουστά, ιδιόφωνα, μεμβρανόφωνα

Βοήθεια

Η συμφωνική ορχήστρα χωρίζεται…

Πλήρης απάντηση

Η συμφωνική ορχήστρα χωρίζεται (ανάλογα με τον τρόπο εκτέλεσης) σε τρεις κατηγορίες μουσικών οργάνων:

(Τοξωτά) έγχορδα: τα έγχορδα που παίζονται με δοξάρι.

Πνευστά: τα αερόφωνα, τα οποία διακρίνονται επιπλέον με βάση το αρχικό υλικό κατασκευής, σε ξύλινα και χάλκινα.

Κρουστά: Τα περισσότερα είναι ιδιόφωνα (κρουστά χωρίς μεμβράνη) και μεμβρανόφωνα. Διακρίνονται σε όργανα συγκεκριμένου και σε όργανα μη συγκεκριμένου τονικού ύψους.

Τι γνωρίζετε για τα έγχορδα;

Λέξεις-κλειδιά

παλμικές κινήσεις χορδών, ηχείο, οικογένεια βιολιού

Βοήθεια

Είναι τα όργανα των οποίων ο ήχος παράγεται…

Πλήρης απάντηση

Είναι τα όργανα των οποίων ο ήχος παράγεται από τις παλμικές κινήσεις μιας ή περισσότερων χορδών, που είναι τεντωμένες πάνω σε ένα ηχείο. Όταν αναφερόμαστε στα έγχορδα της ορχήστρας, εννοούμε την οικογένεια του βιολιού (βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο, κοντραμπάσο).