Περιγράψτε το στυλ του νεοκλασικισμού;

Λέξεις-κλειδιά

πολυφωνικές φόρμες μπαρόκ, ομοφωνικές κλασικισμού, νέο στιλ, όλες οι εποχές, προσωπικό στίλ, μιούζικαλ, τζαζ, ποπ, φολκ

Βοήθεια

Οι συνθέτες του νεοκλασικισμού χρησιμοποιούν τις παλιές πολυφωνικές φόρμες…

Πλήρης απάντηση

Οι συνθέτες του νεοκλασικισμού χρησιμοποιούν τις παλιές πολυφωνικές φόρμες, κοντσέρτο γκρόσο, σουίτα κ.ά, του Μπαρόκ, και ομοφωνικές, συμφωνία, κοντσέρτο κ.ά. του κλασικισμού, με ένα άλλο, νέο στιλ. Αυτό το άνοιγμα σε όλες τις εποχές και το πλήθος των πηγών οδηγεί κάθε συνθέτη να δημιουργήσει ένα ιδιαίτερο, προσωπικό στιλ. Έτσι, στο κίνημα του νεοκλασικισμού εντάσσονται συνθέτες που το έργο τους βρίσκεται κοντά στον κλασικισμό, συνθέτες που χρησιμοποιούν και στοιχεία μιούζικαλ, τζαζ, ποπ και φολκ, καθώς επίσης και συνθέτες όπως ο Ερίκ Σατί.

Τι είναι το “μελωδικό τμήμα” (melody section) και τι το “ρυθμικό τμήμα” (rhythm section);

Λέξεις-κλειδιά

ντίξιλαντ, τρομπέτα, κλαρινέτο, τρομπόνι, σαξόφωνο, μπάντζο, πιάνο, τύμπανα, μπάσο, τουμπα, συγκοπές,

Βοήθεια

Συνήθως μια μπάντα σε στυλ “Ντίξιλαντ” (Dixieland) περιλάμβανε…

Πλήρης απάντηση

Συνήθως μια μπάντα σε στυλ “Ντίξιλαντ” (Dixieland) περιλάμβανε ένα “μελωδικό τμήμα” (melody section) που αποτελούνταν από τρομπέτα/κορνέτα, κλαρινέτο, τρομπόνι και περιστασιακά σαξόφωνο.

Το “ρυθμικό τμήμα” (rhythm section) περιλάμβανε μπάντζο, πιάνο, τύμπανα, μπάσο ή τούμπα. Η μουσική είχε συχνά συγκοπτόμενο ρυθμό 4/4 και πολλές φορές έπαιζαν τρίηχα. Το μπάσο έπαιζε συχνά στο πρώτο και το τρίτο μέρος του μέτρου, ενώ το πιάνο έπαιζε συγχορδίες στο δεύτερο και το τέταρτο, όπως περίπου στο ράγκταϊμ. Τα υπόλοιπα όργανα έπαιζαν μελωδίες αντιστικτικά (νότα προς νότα) και εναλλάσσονταν με σολιστικά μέρη.

Τι γνωρίζετε για το Ragtime;

Λέξεις-κλειδιά

1890, πιάνο, αρμονία, φόρμες, Αφρική, συγκοπές, 16α, φόρμα, μαρς

Βοήθεια

Γύρω στα 1890 εμφανίζεται ένα είδος μουσικής που ονομάζεται “ράγκταϊμ”…

Πλήρης απάντηση

Γύρω στα 1890 εμφανίζεται ένα είδος μουσικής που ονομάζεται “ράγκταϊμ” (ragtime). Βασιζόταν στις πιανιστικές φόρμες του 19ου αι., την αρμονία και τις φόρμες της ελαφράς ευρωπαϊκής μουσικής με τη χαρακτηριστική πολυφωνία της Αφρικής. Συνδύαζε μια συγκοπτόμενη μελωδία με δέκατα έκτα, με τη φόρμα και την αίσθηση του ρυθμού μαρς (εμβατήριο).

Στο πιάνο, αυτό γινόταν εφικτό με το αριστερό χέρι του πιανίστα να παίζει ένα σταθερό ρυθμό 2/4 με μπάσο και συγχορδίες εναλλάξ, και το δεξί να παίζει τη συγκοπτόμενη μελωδία (=ragging). Ο πιο διάσημος μουσικός του ράγκταϊμ θεωρείται ο Σκοτ Τζόπλιν.

Τι γνωρίζετε για την Επτανησιακή σχολή;

Λέξεις-κλειδιά

ιταλική μουσική, Μάντζαρος, Σαμάρας, Καρέρ, Λαμπελέτ

Βοήθεια

Η μουσική της Επτανησιακής σχολής είναι επηρεασμένη…

Πλήρης απάντηση

Η μουσική της Επτανησιακής σχολής είναι επηρεασμένη από την ιταλική μουσική του 19ου αι. και αποτελείται κυρίως από όπερες και τραγούδια. Σημαντικοί εκπρόσωποι: Ν. Μάντζαρος (Εθνικός Ύμνος) και Σπυρίδων Σαμάρας (Ολυμπιακός Ύμνος). Άλλοι εκπρόσωποι: Σπύρος Ξύνδας (όπερα Ο υποψήφιος βουλευτής, Παύλος Καρέρ (όπερα Μάρκος Μπότσαρης), Γεώργιος Λαμπελέτ, Ναπολέων Λαμπελέτ

Τι είναι ο δωδεκαφθογγισμός;

Λέξεις-κλειδιά

Σένμπεργκ, χρωματική κλίμακα, προκαθορισμένη σειρά, ισοδύναμες νότες, 4 μορφές, αρχική, αντίθετη, οπισθοδρόμηση, οπισθοδρόμηση της αντίθετης, συγχορδίες, εκπρόσωποι

Βοήθεια

Δημιουργήθηκε από τον Α. Σένμπεργκ…

Πλήρης απάντηση

Δημιουργήθηκε από τον Α. Σένμπεργκ. Κάθε σύνθεση βασίζεται πάνω στην ελεύθερη χρήση των δώδεκα φθόγγων της χρωματικής κλίμακας σε μια προκαθορισμένη σειρά. Όλες οι νότες είναι ισοδύναμες και καμία δε θεωρείται σημαντικότερη από κάποια άλλη.

Συμπληρωματικά

Η σειρά παρουσιάζεται σε 4 μορφές:

  • αρχική,
  • αντίθετη, δηλαδή, τα ανιόντα διαστήματα γίνονται κατιόντα και αντίστροφα,
  • οπισθοδρόμηση, δηλαδή, η σειρά από το τέλος προς την αρχή (οι νότες της αρχικής 1,2,3,4,5, παρουσιάζονται με τη σειρά 5,4,3,2,1) και
  • οπισθοδρόμηση της αντίθετης. Η σειρά αποτελεί το υλικό για την ανάπτυξη του έργου και επαναλαμβάνεται συχνά είτε με τις ίδιες νότες, είτε σε απόσταση διαφορετικού διαστήματος κάθε φορά.

Τοποθετώντας τις σειρές έτσι ώστε να ακουστούν ταυτόχρονα, δημιουργούνται συγχορδίες.

Εκπρόσωποι του δωδεκαφθογγισμού: ο Άρνολντ Σένμπεργκ και οι μαθητές του, Άντον Βέμπερν, Άλμπαν Μπεργκ, Νίκος Σκαλκώτας, Πιέρ Μπουλέζ, Λουτσιάνο Μπέριο κ.ά.

Τι γνωρίζετε για τον Κλαούντιο Μοντεβέρντι;

Λέξεις-κλειδιά

τραγουδιστής, συνθέτης, βιόλα, Μάντουα, Βενετία, Άγιος Μάρκος, Ορφέας, Ποππαία, πρώτος μεγάλος δημιουργός όπερας, μπαρόκ

Βοήθεια

Τραγουδιστής, συνθέτης και μουσικός που έπαιζε…

Πλήρης απάντηση

(1567 – 1643) Τραγουδιστής, συνθέτης και μουσικός που έπαιζε βιόλα στην αυλή της Μάντουας. Μετακόμισε στη Βενετία, όπου κατάφερε να διοριστεί μαέστρος του Παρεκκλησίου του Αγίου Μάρκου, αξίωμα που διατήρησε ως τον θάνατό του. Σημαντικότερα έργα του είναι ο Ορφέας (1607) και η Στέψη της Ποππαίας (1642).

Θεωρείται ο πρώτος μεγάλος δημιουργός όπερας. Στο πρόσωπό του το δραματικό πνεύμα του Μπαρόκ βρίσκει τον αυθεντικό του εκπρόσωπο.

Τι γνωρίζετε για τη γέννηση της όπερας στην Ιταλία;

Λέξεις-κλειδιά

Ιταλία, αριστοκρατική τάξη, θεατρικές παραδόσεις, Φλωρεντινή καμεράτα, δαπανηρά θεάματα, βασιλικές τελετές

Βοήθεια

Η όπερα δημιουργήθηκε στην Ιταλία ως τέχνη της…

Πλήρης απάντηση

Η όπερα δημιουργήθηκε στην Ιταλία ως τέχνη της αριστοκρατικής τάξης, από τον συνδυασμό των θεατρικών παραδόσεων της Αναγέννησης και των μουσικών πειραματισμών της Φλωρεντινής Καμεράτα.

Η πρώιμη όπερα χαρακτηρίζεται από τα δαπανηρά θεάματα και τη σκηνική επιδεικτικότητα που λαμπρύνει βασιλικές γαμήλιες τελετές και συναφείς εθιμοτυπικές εκδηλώσεις.

Τι γνωρίζετε για την τάλα;

Λέξεις-κλειδιά

ρυθμικά, μέτρο, αλληλουχίες μέτρων, 6-19 χτύπους

Βοήθεια

Ο όρος τάλα αναφέρεται σε όλα τα…

Πλήρης απάντηση

Ο όρος τάλα αναφέρεται σε όλα τα ρυθμικά στοιχεία μιας σύνθεσης και περιγράφει τόσο το κάθε ρυθμικό μέτρο, όσο και τις αλληλουχίες ρυθμικών μέτρων πάνω στις οποίες χτίζεται ένα μουσικό έργο. Συνήθως αποτελείται από 6 έως 16 χτύπους το καθένα.

Συμπληρωματικά

Η έννοια δεν συναντάται στην δυτικοευρωπαϊκή μουσική. Τα τάλα διαιρούνται σε ομάδες χτύπων.

Τι γνωρίζετε για τη ράγκα;

Λέξεις-κλειδιά

δομή ινδικής, μελωδικά στοιχεία, ανιούσα/κατιούσα μορφή, μελίσματα, φράσεις, ώρα, διάθεση, βασικές νότες

Βοήθεια

Η ράγκα είναι το σημαντικότερο στοιχείο στη…

Πλήρης απάντηση

Η ράγκα είναι το σημαντικότερο στοιχείο στη δομή της ινδικής μουσικής. Με τη λέξη αυτή εννοείται το σύστημα που περιλαμβάνει όλα τα μελωδικά στοιχεία μιας σύνθεσης. Κάθε ράγκα έχει ανιούσα και κατιούσα μορφή (που μπορεί να διαφέρει), καθορισμένα μελίσματα, χαρακτηριστικές μελωδικές φράσεις και συγκεκριμένη ώρα της μέρας για εκτέλεση. Τέλος, έχει μια κυρίαρχη διάθεση (rasa) και δύο βασικές νότες, μια κύρια που συνοδεύει τη μελωδική κίνηση και μια δευτερεύουσα συνήθως μια 4η ή μια 5η ψηλότερα.

Συμπληρωματικά

Στα θεωρητικά περιγράφονται χιλιάδες ράγκα αλλά στην πράξη μόνο πενήντα περίπου χρησιμοποιούνται στην Ινδουστανική και πενήντα στην Καρνατική μουσική. Είναι δύσκολο να οριστεί τι είναι ράγκα αφενός επειδή περιγράφει εκτός από μια σειρά φθόγγων και διάφορα εξωμουσικά στοιχεία και αφετέρου επειδή δεν υπάρχει όρος αντίστοιχος στη δυτικοευρωπαϊκή μουσική παράδοση. Οι αρχαίοι Ινδοί πίστευαν ότι κάθε ράγκα ζωντανεύει μια συγκεκριμένη εικόνα η χρώμα και επικαλείται μια συγκεκριμένη θεότητα. Μοιάζει αρκετά με την έννοια του δρόμου στην ελληνική λαϊκή μουσική και με την έννοια του ήχου στη βυζαντινή.

Τι είναι η προγραμματική μουσική; Αναφέρετε ένα έργο προγραμματικής μουσικής.

Λέξεις-κλειδιά

Βοήθεια

Πλήρης απάντηση

Ενόργανη μουσική που αφηγείται μια ιστορία, απεικονίζει λογοτεχνικές ιδέες ή αναπαριστά ζωγραφικές σκηνές. (Παράδειγμα: Εικόνες από μια έκθεση του Μ. Μουσόρσκι)

Τι είναι η μορφή ροντό;

Λέξεις-κλειδιά

επανάληψη, επεισόδια

Βοήθεια

Μορφή σύνθεσης στην οποία το θέμα Α…

Πλήρης απάντηση

Μορφή σύνθεσης στην οποία το θέμα Α επαναλαμβάνεται, ενώ μεταξύ των επαναλήψεων παρεμβάλλονται τα ενδιάμεσα επεισόδια. Ο πιο κοινός τύπος της μορφής αυτής είναι Α Β Α Γ Α Δ Α κ.λπ.

Τι είναι η κλίμακα;

Λέξεις-κλειδιά

διάταξη, σύνολο φθόγγων

Βοήθεια

Η διάταξη ενός δεδομένου συνόλου φθόγγων…

Πλήρης απάντηση

Η διάταξη ενός δεδομένου συνόλου φθόγγων (5, 6, 7 κλπ) έτσι ώστε να σχηματίζονται με τους γειτονικούς φθόγγους τα μικρότερα δυνατά διαστήματα. Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη κλίμακας (μείζονα, ελάσσονα, πεντατονική και άλλα).