Ποιοι συνθέτες ασχολήθηκαν με τη μουσική για το αρχαίο δράμα;

Πλήρης απάντηση
  • Ιάνης Ξενάκης (“Ικέτιδες”, “Ορέστεια“, “Οιδίπους επί Κολωνώ“, “Ελένη“)
  • Γιάννης Χρήστου (“Προμηθέας Δεσμώτης“, “Πέρσες“, “Βάτραχοι“, “Οιδίπους Τύραννος“)
  • Μιχάλης Αδάμης (“Επτά επί Θήβας“, “Ορέστης“, “Προμηθέας Δεσμώτης“, “Ιφιγένεια εν Αυλίδι

Ποιοι είναι οι πρώτοι Έλληνες συνθέτες “δυτικής” μουσικής;

Λέξεις-κλειδιά

Γαζής, Λεονταρίτης, Παλιέρμος, Χαβιαράς

Βοήθεια

Έλληνες που έζησαν πριν από την ίδρυση του Νεοελληνικού κράτους…

Πλήρης απάντηση

Έλληνες που έζησαν πριν από την ίδρυση του Νεοελληνικού κράτους και που έγραψαν “δυτική“ μουσική: Μανουήλ Γαζής, Φραγκίσκος Λεονταρίτης, Αγάπιος Παλιέρμος, Ιωάννης Χαβιαράς κ.ά.

Τι γνωρίζετε για το έργο Άξιον Εστί;

Λέξεις-κλειδιά

λαϊκό ορατόριο, Ελύτης, 3 μέρη

Βοήθεια

Λαϊκό ορατόριο βασισμένο…

Πλήρης απάντηση

Λαϊκό ορατόριο βασισμένο στο ομώνυμο ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη, το οποίο αποτελείται από τρία μέρη: τη Γένεση, τα Πάθη και το Άξιον Εστί. Το έργο είναι γραμμένο για αφηγητή, ψάλτη, λαϊκό τραγουδιστή, μικτή χορωδία, λαϊκή και συμφωνική ορχήστρα. Έργο βαθύτατα ελληνικό, χαρακτηρίστηκε ως η“Βίβλος του Ελληνισμού”.

Ο Οδυσσέας Ελύτης άρχισε να γράφει το Άξιον Εστί το 1950 στο Παρίσι. Κυκλοφόρησε σε βιβλίο το 1960. Ο Μίκης Θεοδωράκης άρχισε να συνθέτει τη μουσική το 1961. Το 1964, άρχισε η ηχογράφηση του έργου και την ίδια χρονιά έγινε η πρώτη εκτέλεση στο Θέατρο Κοτοπούλη, με αφηγητή το Μάνο Κατράκη και τραγουδιστή το Γρηγόρη Μπιθικώτση.

Τι γνωρίζετε για τον τσάμικο “Κάτω στου Βάλτου”;

Βοήθεια

Είναι ο ένατος χορός της 2ης σειράς…

Πλήρης απάντηση

Είναι ο ένατος χορός της 2ης σειράς των ελληνικών χορών που έγραψε ο Σκαλκώτας. Ξεκινά με τον χαρακτηριστικό τσάμικο ρυθμό στις βιόλες και αμέσως ακολουθεί η πρώτη φράση του χορευτικού τραγουδιού Κάτω στου βάλτου τα χωριά, στα φλάουτα. Στη συνέχεια, ακολουθεί η επεξεργασία των δύο θεμάτων με πολύπλοκο τρόπο. Στο τέλος γίνεται επανάληψη του πρώτου μέρους Α (Μορφή ΑΒΑ’).

Τι γνωρίζετε για τον Άλκη Μπαλτά;

Λέξεις-κλειδιά

συνθέτης, μαέστρος, Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, Μουσικά Σύνολα ΕΡΤ, Εθνική Λυρική, Ωδείο Αθηνών, Μουσικό Κολλέγιο, Πάτμος, Ελλάδα, εξωτερικό

Βοήθεια

Έλληνας συνθέτης και μαέστρος…

Πλήρης απάντηση

Έλληνας συνθέτης και μαέστρος. Διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης, των Μουσικών Συνόλων της ΕΡΤ και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του Ελληνικού Ωδείου Αθηνών, του Ωδείου Μουσικού Κολεγίου Θεσσαλονίκης και διδάσκει στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Είναι, επίσης, καλλιτεχνικός διευθυντής του θρησκευτικού Φεστιβάλ της Πάτμου “Η Θεία Αποκάλυψη της Μουσικής”. Έργα του έχουν εκτελεστεί τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

Τι γνωρίζετε για έργο “Μια μικρή λευκή αχιβάδα”;

Λέξεις-κλειδιά

σουίτα για πιάνο, καλαματιανός

Βοήθεια

Έργο αρ. 1 είναι σουίτα για πιάνο…

Πλήρης απάντηση

Έργο αρ. 1 είναι σουίτα για πιάνο, του Μ. Χατζιδάκι. Αποτελείται από δέκα χορούς. Ένας από αυτούς είναι και ο Καλαματιανός

Τι γνωρίζετε για τον Μάνο Χατζιδάκι;

Βοήθεια

Ο Μάνος Χατζιδάκις γεννήθηκε το 1925…

Πλήρης απάντηση

Ο Μάνος Χατζιδάκις γεννήθηκε το 1925 στην Ξάνθη και πέθανε στην Αθήνα το 1994. Μετά το 1932 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου και ολοκλήρωσε τις μουσικές του σπουδές. Η πρώτη του εμφάνιση ως συνθέτη έγινε το 1944, με τη μουσική που έγραψε για τον “Τελευταίο Ασπροκόρακα” του Αλέξη Σολωμού, στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν. Με το τέλος της Γερμανικής Κατοχής, η τραγωδός Μαρίκα Κοτοπούλη του ανέθεσε τη σύνθεση μουσικής για τον Αγαμέμνονα και τις Χοηφόρες (1950) από την Ορέστεια του Αισχύλου. Μέχρι τότε την μουσική επένδυση των αρχαίων τραγωδιών την ανέθεταν σε ακαδημαϊκούς συνθέτες.

[Το 1949, με μια διάλεξη του για το ρεμπέτικο τραγούδι, ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στην τότε συντηρητική ελληνική αστική κοινωνία.]

Το 1960, του απονεμήθηκε το βραβείο Όσκαρ για το τραγούδι Τα παιδιά του Πειραιά –από την ταινία του Ζυλ Ντασέν Ποτέ την Κυριακή. Ταυτόχρονα έγινε ο πρώτος Έλληνας συνθέτης που έκανε γνωστό το Ελληνικό τραγούδι έξω από τα σύνορα της χώρας. Τα Παιδιά του Πειραιά είναι ένα από τα δέκα εμπορικότερα τραγούδια του 20ου αιώνα. Από το 1966 μέχρι το 1972, παρέμεινε στην Αμερική και η μουσική του επηρεάστηκε σημαντικά από τη μουσική ποπ της εποχής εκείνης. Με την πτώση της Δικτατορίας στην Ελλάδα το 1974, ανέλαβε πάλι ενεργό δράση στην πολιτιστική ζωή της χώρας. Διορίστηκε Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της Λυρικής Σκηνής και Διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών. Παράλληλα, ανέλαβε τη Διεύθυνση του Τρίτου Προγράμματος της κρατικής ραδιοφωνίας, το οποίο μετέτρεψε σε σημείο αναφοράς ποιότητας και ιδεών, σε συνεργασία με μια ομάδα νέων και ταλαντούχων δημιουργών.

Το 1985, σύστησε την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία Σείριος, θέλοντας να προστατέψει το ελληνικό τραγούδι από την φθορά του εμπορίου. Το 1989, ίδρυσε την Ορχήστρα των Χρωμάτων την οποία διηύθυνε μέχρι το τέλος της ζωής του.

Τι γνωρίζετε για το έργο “36 Ελληνικοί χοροί για ορχήστρα”;

Βοήθεια

Το ενδιαφέρον και η αγάπη του Σκαλκώτα…

Πλήρης απάντηση

(1935) Το ενδιαφέρον και η αγάπη του Σκαλκώτα για την ελληνική δημοτική μουσική διατηρήθηκαν ζωντανά σ’ όλη του τη σταδιοδρομία. Χρησιμοποιεί τα θέματα από πoλλoύς ελληνικούς καλαματιανούς χορούς με ευφάνταστη ενορχήστρωση, επεξεργασία και παρουσίαση. Το κυρίως θέμα πάνω στο οποίο είναι βασισμένος o καλαματιανός χορός είναι το “Μαντήλι Καλαματιανό”.

Τι γνωρίζετε για τον Μάνο Λοϊζο;

Βοήθεια

Ο Μάνος Λοΐζος γεννήθηκε το 1937…

Πλήρης απάντηση

(1937 – 1982) Ο Μάνος Λοΐζος γεννήθηκε το 1937 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και πέθανε στη Μόσχα το 1982. Από πολύ μικρός σπούδασε βιολί και αργότερα πιάνο και θεωρητικά. Στην αναζήτηση του προσωπικού του ύφους, επηρεάστηκε από το Μάνο Χατζιδάκι και το Μίκη Θεοδωράκη.

Το 1962, έγινε ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος στο Σύλλογο Φίλων Ελληνικής Μουσικής (Σ.Φ.Ε.Μ.), που δημιουργήθηκε με στόχο τη στήριξη του έργου του Μίκη Θεοδωράκη αλλά και την προβολή νέων δημιουργών. Την ίδια χρονιά, ήρθε σε επαφή με τον Μίμη Πλέσσα κι εκείνος μεσολάβησε, ώστε να ηχογραφήσει το πρώτο του τραγούδι. ήταν το “Τραγούδι του δρόμου”, ελληνική απόδοση του Νίκου Γκάτσου από ένα ποίημα του Φ. Γκ. Λόρκα.

Έγραψε ιδιαίτερα σημαντικά τραγούδια τα οποία συνδέθηκαν με το αντιδικτατορικό και αντιπολεμικό κίνημα της εποχής της Δικτατορίας. Στο πλαίσιο των αναζητήσεών του έξω από τις φόρμες του λαϊκού τραγουδιού, μελοποίησε ποιήματα του Ναζίμ Χικμέτ, σε ελληνική απόδοση από το Γιάννη Ρίτσου.

Κατά τη μεταπολίτευση συμμετείχε σε μεγάλες λαϊκές συναυλίες της εποχής (με αποκορύφωμα τη συναυλία στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, που κατέγραψε ο Νίκος Κούνδουρος στην ταινία του “Τραγούδια της Φωτιάς”). Την ίδια εποχή, κυκλοφόρησε το δίσκο “Τα Τραγούδια του Δρόμου”, με όλα εκείνα τα τραγούδια του που είτε είχαν απαγορευτεί τα προηγούμενα χρόνια είτε δεν τους είχε επιτραπεί η ηχογράφηση από τη λογοκρισία της Δικτατορίας. Μελοποίησε σπουδαίους στιχουργούς όπως τους: Λευτέρη Παπαδόπουλο (με τον οποίο τον συνέδεε και στενή φιλία), Νίκο Γκάτσο, Γιάννη Νεγρεπόντη κ.ά. Τραγούδια του ερμήνευσαν σημαντικοί τραγουδιστές όπως οι: Γιώργος Νταλάρας, Χάρις Αλεξίου, Βασίλης Παπακωνσταντίνου κ.ά.

Τι γνωρίζετε για τον Μίκη Θεοδωράκη;

Βοήθεια

Ο Μίκης Θεοδωράκης γεννήθηκε στην Χίο…

Πλήρης απάντηση

Ο Μίκης Θεοδωράκης γεννήθηκε στην Χίο το 1925. Από την παιδική του ηλικία είχε πάθος με την μουσική και έγραψε τις πρώτες του συνθέσεις, όταν ήταν δεκατριών ετών.

Κατά τη διάρκεια της Kατοχής της Ελλάδας, συνελήφθη για πρώτη φορά στην Τρίπολη το 1942 από τους Ιταλούς κατακτητές. Δουλεύοντας για την Αντίσταση, συγχρόνως παρακολουθούσε μαθήματα κοντά στον Φιλοκτήτη Οικονομίδη στο Ωδείο Αθηνών, όπου πήρε το δίπλωμα της αρμονίας, της αντίστιξης και της φούγκας.

Το 1954 πήρε υποτροφία για σπουδές στο Παρίσι. Γράφτηκε στο Ωδείο του Παρισιού με καθηγητές τον Ε. Μπιγκό και τον Ολιβιέ Μεσσιάν. Το 1957 το έργο του Σουίτα Αρ. 1 για πιάνο και ορχήστρα κέρδισε το χρυσό βραβείο στο φεστιβάλ της Μόσχας. Παράλληλα ανακάλυψε και τη γοητεία της ελληνικής λαϊκής μουσικής. Συνέθεσε τον Επιτάφιο σε ποίηση του Γιάννη Ρίτσου, έργο το οποίο αποτέλεσε αφετηρία της αναγέννησης της ελληνικής μουσικής. Συνέθετε ασταμάτητα, χρησιμοποιώντας τα ωραιότερα κείμενα της ελληνικής ποίησης του 19ου και 20ου αιώνα.

Η Χούντα της 21ης Απριλίου 1967 υποχρέωσε τον Θεοδωράκη να βγει και πάλι στην παρανομία απ’ όπου δυο μέρες μετά το πραξικόπημα απηύθυνε την πρώτη έκκληση για αντίσταση. Συνελήφθη στις 21 Αυγούστου του 1967 και τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό με την οικογένειά του, σε ένα ορεινό χωριό της Αρκαδίας (όπου συνέθεσε και τον κύκλο συνθέσεων Αρκαδίες Ι -ΧI). Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Ωρωπού αλλά τελικά εξορίστηκε από την Ελλάδα, μετά από πολλά διαβήματα αλληλεγγύης με πρωτοβουλία των συνθετών Ντιμίτρι Σοστάκοβιτς, Λεονάρντ Μπερστάιν και πολλών άλλων προσωπικοτήτων. Στις 13 Απριλίου 1970, ο Θεοδωράκης έφθασε στο Παρίσι.

Οι περιοδείες του σ’ ολόκληρο τον κόσμο και οι συναυλίες του, αφιερωμένες στην αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα, τον κατέστησαν ζωντανό σύμβολο της αντίστασης ενάντια στη δικτατορία. Επέστρεψε στην Ελλάδα στις 24/7/1974.

Το 1980 αυτοεξορίστηκε στο Παρίσι, όπου και καταπιάστηκε με το συμφωνικό του έργο, που το είχε αφήσει από την εποχή του ‘50. Ολοκλήρωσε τη σύνθεση του Κάντο Χενεράλ (Canto General) σε ποίηση του Πάμπλο Νερούντα, που μαζί με το Ζορμπά και το Άξιον Εστί τον έχουν κάνει γνωστό παγκοσμίως.

Το 1990, έδωσε 36 συναυλίες σ’ όλη την Ευρώπη υπό την αιγίδα της Διεθνούς Αμνηστίας. Συνέχισε δίνοντας συναυλίες για την ηλιακή ενέργεια, κατά του αναλφαβητισμού, κατά των ναρκωτικών κ.ά. Το 2000, ήταν υποψήφιος για το Νόμπελ Ειρήνης.

Τι γνωρίζετε για το έργο “Πέντε ελληνικοί χοροί για έγχορδα”;

Βοήθεια

Είναι μεταγραφή πέντε ελληνικών…

Πλήρης απάντηση

Είναι μεταγραφή πέντε ελληνικών χορών από το έργο Το πιο δημοφιλές έργο του Νίκου Σκαλκώτα και το μόνο που είχε γίνει γνωστό στην Ελλάδα, όσο ζούσε ο συνθέτης. Έχουν το χαρακτηριστικό αρμονικό χρώμα και το ρυθμό της παραδοσιακής μουσικής.

Τι γνωρίζετε για τον Νίκο Σκαλκώτα;

Βοήθεια

Έλληνας συνθέτης και βιολιστής…

Πλήρης απάντηση

(1904–1949) Έλληνας συνθέτης και βιολιστής. Υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς Έλληνες συνθέτες του 20ού αιώνα. Σπούδασε στο Ωδείο Αθηνών (1914 – 1920) και στο Βερολίνο (1921 – 1933), όπου υπήρξε μαθητής στη σύνθεση των Κουρτ Βάϊλ, Φίλιπ Γιάρναχ και κυρίως του δωδεκαφθογγιστή συνθέτη Άρνολντ Σαίνμπεργκ. Εμπνευσμένος από τον τελευταίο, εισάγει νέες τάσεις στη σύνθεση. Στο έργο του χρησιμοποιεί στοιχεία της ελληνικής δημοτικής μουσικής μέσα από την τονική, ατονική και δωδεκάφθογγη μουσική γραφή.

Παρά τη σπουδαία αναγνώρισή του στο εξωτερικό, από το 1933 που γύρισε στην Ελλάδα ο Νίκος Σκαλκώτας γνώρισε την αδιαφορία και την περιφρόνηση, με αποτέλεσμα να κλειστεί στον εαυτό του και να πεθάνει άσημος και στην αφάνεια. Πολλά χρόνια μετά, το έργο του αναγνωρίστηκε και στην Ελλάδα. Ο Σκαλκώτας στάθηκε από τους ελάχιστους Έλληνες συνθέτες της γενιάς του που είχε το ψυχικό σθένος να βαδίσει αντίθετα στο ρεύμα το άμεσου περιβάλλοντός του, υπηρετώντας την τέχνη του χωρίς ίχνος προσωπικής φιλοδοξίας και κατόρθωσε να δημιουργήσει ένα νέο κεφάλαιο στα νεότερα είδη μουσικής σύνθεσης, το οποίο εκ των υστέρων αποδείχθηκε ιδιαίτερα σημαντικό.

Τι γνωρίζετε για τον Βασίλη Τσιτσάνη;

Λέξεις-κλειδιά

συνθέτης, ρεμπέτικα, λαϊκά, μαντολίνο, βιολί, μπουζούκι, Αθήνα, Νομικά, κατοχή, Θεσσαλονίκη, Ουζερί, Β΄ Παγκόσμιος, Λονδίνο

Βοήθεια

Μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες…

Πλήρης απάντηση

(1915 – 1984) Μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες της Ρεμπέτικης και της Λαϊκής Μουσικής. Από μικρή ηλικία έπαιζε μαντολίνο, βιολί και μπουζούκι. Το 1936 πήγε στην Αθήνα για να σπουδάσει Νομικά, αλλά γρήγορα τον κέρδισε η μουσική. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής έμεινε στη Θεσσαλονίκη, όπου για ένα μεγάλο διάστημα είχε δικό του μαγαζί, το “Ουζερί ο Τσιτσάνης”. Εκεί έγραψε μερικά από τα καλύτερα τραγούδια του, τα οποία ηχογραφήθηκαν μετά την λήξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Πέθανε στο Λονδίνο στις 18/1/1984 ύστερα από επιπλοκές μιας εγχείρησης στους πνεύμονες.

Τι γνωρίζετε για τον Γιώργο Ζαμπέτα;

Λέξεις-κλειδιά

συνθέτης, ρεμπέτικα, λαϊκά, μπουζούκι, Τσιτσάνης

Βοήθεια

Συνθέτης ρεμπέτικων και λαϊκών…

Πλήρης απάντηση

(1925 – 1992) Συνθέτης ρεμπέτικων και λαϊκών τραγουδιών και ένας από τους σπουδαιότερους ερμηνευτές του μπουζουκιού. Η γνωριμία του με το Β. Τσιτσάνη έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής του προσωπικότητας.

Τι γνωρίζετε για τον Βαγγέλη Παπαθανασίου;

Λέξεις-κλειδιά

εκτελεστής, συνθέτης, ηλεκτρονική μουσική, τρόπους κλασικής, Vangelis, κινηματογραφική μουσική, Βόλος, Αθήνα, ζωγραφική, σκηνοθεσία, ελληνική ποπ, Λονδίνο

Βοήθεια

Διάσημος Έλληνας εκτελεστής και συνθέτης…

Πλήρης απάντηση

Διάσημος Έλληνας εκτελεστής και συνθέτης. Γράφει κυρίως ηλεκτρονική μουσική, αλλά στις συνθέσεις του χρησιμοποιεί και τρόπους γραφής αντίστοιχους με αυτούς της κλασικής μουσικής . Είναι γνωστός και απλά ως “Vangelis”. Σημαντική είναι η μουσική που έγραψε για τα κινηματογραφικά έργα Chariots of Fire (Δρόμοι της Φωτιάς – Βραβείο Όσκαρ), Blade Runner, 1492: Conquest of Paradise (1492: Η κατάκτηση του Παραδείσου) και Ελ Γκρέκο.

Γεννήθηκε στο Βόλο το 1943 και άρχισε να συνθέτει στην ηλικία των 4 χρόνων. Σπούδασε στην Αθήνα κλασική μουσική, ζωγραφική και σκηνοθεσία. Σημάδεψε την ελληνική ποπ κουλτούρα της δεκαετίας του 1960. Από το 1975 ζει και εργάζεται στο Λονδίνο.