Πώς εμφανίζονται ο εξπρεσιονισμός, ο ιμπρεσιονισμός και η ατονικότητα στην όπερα;

Λέξεις-κλειδιά

Τουραντό, Πουτσίνι, Ντεμπισί, Ραβέλ, Στράους, ψυχολογική έκφραση, Σένμπεργκ, Μπεργκ, νεοκλασικισμός, ατονική

Βοήθεια

Η πρώτη όπερα που ξεπερνά τον φορμαλισμό του παρελθόντος…

Πλήρης απάντηση

Η πρώτη όπερα που ξεπερνά τον φορμαλισμό του παρελθόντος και συντάσσεται σύμφωνα με τις αρχές του εξπρεσιονισμού είναι η Τουραντό (1924) του Πουτσίνι.

Ο γαλλικός Ιμπρεσιονισμός, μετρά τρεις μόνο όπερες: Πελλέας και Μελισσάνθη (1902) του Ντεμπισί και δύο μονόπρακτες (Ισπανική Ώρα και Το Παιδί με τα Μάγια) του Ραβέλ.

Στη Γερμανία την όπερα εκπροσωπούν οι διάδοχοι του Βάγκνερ και κυρίως ο Ρίχαρντ Στράους, ο οποίος δημιουργεί την “ψυχολογική έκφραση” κατά το πρότυπο του Φρόυντ, που συμβάλλει στην εξέλιξη του εξπρεσιονιστικού μουσικού θεάτρου των Σέμπεργκ και Μπέργκ. Παράλληλα οδηγεί στο νεοκλασικισμό.

Η γλώσσα της όπερας του 20ου αιώνα είναι ατονική ή τονική με ατονικές αναφορές.

Τι γνωρίζετε για τον Άλμπαν Μπεργκ;

Λέξεις-κλειδιά

δωδεκαφθογγιστής, Σένμπεργκ, τονικά, Βόιτσεκ, Λούλου

Βοήθεια

Σημαντικός δωδεκαφθογγιστής, μαθητής του Σένμπεργ…

Πλήρης απάντηση

(1885 – 1935) Σημαντικός δωδεκαφθογγιστής, μαθητής του Σένμπεργκ. Στα τελευταία έργα του χρησιμοποιεί και τονικά στοιχεία. Έργα: Βότσεκ, Λούλου όπερες, Λυρική Σουίτα, κοντσέρτα κ.ά.

Ποια η σχέση της jazz με τους συνθέτες του 20ου αιώνα;

Λέξεις-κλειδιά

Βάιλ, Γκέρσουιν, Μπέρνσταϊν, Ντεμπισύ, Στραβίνσκι, Μπεργκ, ελευθερία, νέα είδη

Βοήθεια

Ακόμα και συνθέτες μουσικής του 20ου αι. έχουν γράψει επηρεασμένοι…

Πλήρης απάντηση

Ακόμα και συνθέτες μουσικής του 20ου αι. έχουν γράψει επηρεασμένοι από τη τζαζ μουσική (όπως οι Κουρτ Βάιλ,Τζορτζ Γκέρσουιν, Λέοναρντ Μπέρνσταϊν κ.ά.). O Κλωντ Ντεμπισύ το 1908 συνέθεσε το έργο “Gollywog’s Cakewalk”, ο Ιγκόρ Στραβίνσκι έγραψε συνθέσεις σε στυλ ράγκταϊμ και συνέθεσε το “Ebony Concerto” για το τζαζίστα Γούντι Χέρμαν (W. Herman), ενώ ο Άλμπαν Μπεργκ χρησιμοποίησε στοιχεία τζαζ στην όπερα “Lulu”. Η τζαζ μουσική πλέον αναγνωρίστηκε ως η μουσική που αντιπροσώπευε την ελευθερία. Οι μουσικοί άρχισαν να χρησιμοποιούν στοιχεία της τζαζ στις συνθέσεις τους, δημιουργώντας νέα είδη μουσικής.

Τι είναι ο δωδεκαφθογγισμός;

Λέξεις-κλειδιά

Σένμπεργκ, χρωματική κλίμακα, προκαθορισμένη σειρά, ισοδύναμες νότες, 4 μορφές, αρχική, αντίθετη, οπισθοδρόμηση, οπισθοδρόμηση της αντίθετης, συγχορδίες, εκπρόσωποι

Βοήθεια

Δημιουργήθηκε από τον Α. Σένμπεργκ…

Πλήρης απάντηση

Δημιουργήθηκε από τον Α. Σένμπεργκ. Κάθε σύνθεση βασίζεται πάνω στην ελεύθερη χρήση των δώδεκα φθόγγων της χρωματικής κλίμακας σε μια προκαθορισμένη σειρά. Όλες οι νότες είναι ισοδύναμες και καμία δε θεωρείται σημαντικότερη από κάποια άλλη.

Συμπληρωματικά

Η σειρά παρουσιάζεται σε 4 μορφές:

  • αρχική,
  • αντίθετη, δηλαδή, τα ανιόντα διαστήματα γίνονται κατιόντα και αντίστροφα,
  • οπισθοδρόμηση, δηλαδή, η σειρά από το τέλος προς την αρχή (οι νότες της αρχικής 1,2,3,4,5, παρουσιάζονται με τη σειρά 5,4,3,2,1) και
  • οπισθοδρόμηση της αντίθετης. Η σειρά αποτελεί το υλικό για την ανάπτυξη του έργου και επαναλαμβάνεται συχνά είτε με τις ίδιες νότες, είτε σε απόσταση διαφορετικού διαστήματος κάθε φορά.

Τοποθετώντας τις σειρές έτσι ώστε να ακουστούν ταυτόχρονα, δημιουργούνται συγχορδίες.

Εκπρόσωποι του δωδεκαφθογγισμού: ο Άρνολντ Σένμπεργκ και οι μαθητές του, Άντον Βέμπερν, Άλμπαν Μπεργκ, Νίκος Σκαλκώτας, Πιέρ Μπουλέζ, Λουτσιάνο Μπέριο κ.ά.

Αναφέρετε ονόματα πειραματιστών συνθετών.

Βοήθεια

Κλωντ Ντεμπισύ, Ιγκόρ Στραβίνσκι…

Πλήρης απάντηση

Κλωντ Ντεμπισύ, Ιγκόρ Στραβίνσκι, Άρνολντ Σαίνμπεργκ, Άλμπαν Μπεργκ, Άντον Βέμπερν, Μπέλα Μπάρτοκ, Τζωρτζ Γκέρσουιν, Τζων Κέητζ, Άαρον Κόπλαντ.

Οι συνθέτες αυτοί εξερευνούσαν τους νέους μουσικούς κόσμους που τους ανοίγονταν. Αλλαγές δεν παρατηρούνταν μόνο από συνθέτη σε συνθέτη αλλά και στο ίδιο το έργο αυτών.