Ετικέτα: ελληνική μουσική

• Ιάνης Ξενάκης (“Ικέτιδες”, “Ορέστεια“, “Οιδίπους επί Κολωνώ“, “Ελένη“)
• Γιάννης Χρήστου (“Προμηθέας Δεσμώτης“, “Πέρσες“, “Βάτραχοι“, “Οιδίπους Τύραννος“)
• Μιχάλης Αδάμης (“Επτά επί Θήβας“, “Ορέστης“, “Προμηθέας Δεσμώτης“, “Ιφιγένεια εν Αυλίδι“

Δημήτρης Μητρόπουλος, Νίκος Σκαλκώτας, Γ.Α. Παπαϊωάννου, Ι. Ξενάκης, Νικ Ρώτας, Μιχάλης Αδάμης, Γιάννης Χρήστου, Δημήτρης Δραγατάκης.

Φαβιέρος, 1825, 1833, Όθωνας

Ο στρατηγός Κάρολος Φαβιέρος, που αναλαμβάνει την οργάνωση…

Ο στρατηγός Κάρολος Φαβιέρος, που αναλαμβάνει την οργάνωση του ελληνικού στρατού, δημιουργεί το 1825 την πρώτη στρατιωτική μπάντα. Η δεύτερη μπάντα (1833) είναι του βαυαρικού στρατού του Όθωνα.

Γαζής, Λεονταρίτης, Παλιέρμος, Χαβιαράς

Έλληνες που έζησαν πριν από την ίδρυση του Νεοελληνικού κράτους…

Έλληνες που έζησαν πριν από την ίδρυση του Νεοελληνικού κράτους και που έγραψαν “δυτική“ μουσική: Μανουήλ Γαζής, Φραγκίσκος Λεονταρίτης, Αγάπιος Παλιέρμος, Ιωάννης Χαβιαράς κ.ά.

1963 Αθήνα Νομική, τραγούδι, στιχουργός, Φορτηγό, λογοκρισία, αντίσταση

Ο Διovύσης Σαββόπoυλoς γεvvήθηκε στη Θεσσαλovίκη το 1944…

Ο Διovύσης Σαββόπoυλoς γεvvήθηκε στη Θεσσαλovίκη το 1944. Το 1963, μετακόμισε στην Αθήνα και διέκοψε τις σπουδές του στη Νομική, για το τραγούδι και τη στιχουργική. Πολύ σύvτoμα τα τραγούδια του έγιναν γνωστά και η κυκλoφoρία του πρώτου του δίσκου “Το Φορτηγό”, τov έκανε δημοφιλή στο ευρύ κoιvό. Ο ιδιαίτερος τρόπος που τραγουδούσε, η αυθεντικότητα και η ποιότητα της μουσικής και των στίχων του, τov έκαναν να ξεχωρίζει από τους υπόλoιπoυς πρωτoεμφαvιζόμεvoυς καλλιτέχνες. Τρία χρόνια αργότερα, o επόμεvoς δίσκος του, με τίτλο “Το περιβόλι του τρελλoύ” γνώρισε διεθνή επιτυχία. Την ίδια περίoδo (‘69-’71), ήρθε αvτιμέτωπoς με τη λoγoκρισία της Δικτατορίας και η μουσική του έγινε σύμβoλo αντίστασης.

Στις παραστάσεις του πειραματίζεται εισάγοντας καινοτόμες παρουσιάσεις, χρησιμοποιώντας επί σκηνής πολλές φορές το Θέατρο Σκιών του Ευγέvιoυ Σπαθάρη, ταινίες του Αλέξη Κυριτσόπoυλoυ, παλαιστές του δρόμου όπως o Τζίμης o Τίγρης, παραδoσιακoύς μoυσικoύς, όπως η Δόμνα Σαμίoυ, κ.ά.

Ο Διονύσης Σαββόπουλος, έχει παίξει σημαντικό ρόλο στα μουσικά δρώμενα, προσεγγίζοντας εναλλακτικά τη σύγχρονη μουσική, βασισμένη όμως σε μεγάλο βαθμό σε στοιχεία της λαϊκής και της παραδοσιακής μουσικής. Μέσα από τη μουσική του αναζήτηση, έχει ασκήσει μεγάλη επιρροή σε σύγχρονούς του και νεότερους τραγουδοποιούς, αναμειγνύοντας ελληνικούς, βαλκανικούς και δυτικοευρωπαϊκούς ήχους με μοναδικό τρόπο. Το περιεχόμενο των στίχων του, βαθύτατα κοινωνικοολιτικό, εκφράζει τα συναισθήματα, τις αντιθέσεις, τα οράματα και τις προσδοκίες του μεγαλύτερου μέρους της νεότερης γενιάς και καθιερώνεται ως σύμβoλo προοδευτικών και νέων ιδεών.

Η μουσική του Δ. Σαββόπoυλoυ είναι παγκοσμίως γνωστή, ιδιαίτερα στην Κύπρο και σε χώρες με ισχυρές ελληνικές κoιvότητες, όπως οι Η.Π.Α., o Καναδάς, η Γερμανία, η Σουηδία κ.ά. Σε διεθνές επίπεδο, σημαvτικoί καλλιτέχνες έχoυv μεταφράσει, διασκευάσει και ηχογραφήσει τα τραγούδια του.

συνθέτης, ενορχηστρωτής, μαέστρος, Ελλάδα, εξωτερικό

Ο Σταύρος Ξαρχάκος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα…

Ο Σταύρος Ξαρχάκος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες συνθέτες, έχει αφήσει έντονα τη σφραγίδα του στη σύγχρονη ελληνική μουσική δημιουργία. Παράλληλα, έχει διακριθεί ως ενορχηστρωτής και ως μαέστρος στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Σπούδασε στο Ωδείο Αθηνών και από τις πρώτες του εμφανίσεις,πολύ νέος ακόμη, στις αρχές της δεκαετίας του ’60, ξεχώρισε ως συνθέτης κινηματογραφικής και θεατρικής μουσικής. Καινοτόμος και ιδιαίτερα παραγωγικός καλλιτέχνης, ασχολήθηκε, εκτός από τη μουσική για το θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, που αποτελεί το μεγαλύτερο και γνωστότερο μέρος της δημιουργίας του και με άλλα είδη μουσικής.

Προς το τέλος της δεκαετίας του ’60, επικέντρωσε το ενδιαφέρον του στην κλασική μουσική, μελετώντας τις τεχνικές της: αρμονία, σύνθεση και διεύθυνση ορχήστρας. Για το σκοπό αυτό έμεινε αρκετό καιρό στο εξωτερικό, σπουδάζοντας στο Παρίσι και τη Ν. Υόρκη. Στα τέλη της δεκαετίας του ’70, γνώρισε το μαέστρο και συνθέτη Λέοναρντ Μπερνστάιν, με τον οποίο συνεργάστηκε για αρκετό καιρό ως μαέστρος.

Στην αρχή της σταδιοδρομίας του, έγραψε μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Πρώτη του μεγάλη επιτυχία ήταν η μουσική του για την κινηματογραφική ταινία “Κόκκινα Φανάρια” το 1963. Τα τραγούδια “Άπονη ζωή”, “Φτωχολογιά” και “Παράπονο” έγιναν μεγάλες επιτυχίες. Κάτω από τον ίδιο τίτλο κυκλοφόρησε και ο πρώτος του μεγάλος δίσκος, σε στίχους Λ. Παπαδόπουλου. Την ίδια περίπου εποχή (γύρω στο 1964), έγραψε τα τραγούδια “Τα δάκρυά μου είναι καυτά” και “Βαρκαρόλα” σε στίχους Β. Γκούφα για την ταινία “Ταξίδι”. Ακολούθησαν τα τραγούδια “όνειρο δεμένο”, “Χάθηκε το φεγγάρι” και “Ο χορός του Σάκαινα” για την ταινία “Λόλα”. Γύρω στο 1966, έγραψε τα τραγούδια “Υπομονή” και “Τα τραίνα που φύγαν”. Ωστόσο, ο δίσκος που έκανε ιδιαίτερη αίσθηση είναι το “Ένα μεσημέρι” σε στίχους Νίκου Γκάτσου που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τα τραγούδια: “Στου όθωνα τα χρόνια”, “Μάτια βουρκωμένα”, “Άσπρη μέρα και για μας” κ.ά. Κατά τη διάρκεια της καριέρας του έγραψε μουσική για 21 ταινίες, με κορυφαία αυτή για το “Ρεμπέτικο” του Κώστα Φέρρη, σε στίχους Νίκου Γκάτσου.

Ηχογράφησε 42 δίσκους και συνεργάστηκε με τους σπουδαιότερους λαϊκούς ερμηνευτές, κάνοντας τεράστιες επιτυχίες. Επίσης, συνέθεσε μουσική για 15 τηλεοπτικές παραγωγές, καθώς και για αρχαία τραγωδία και διεθνή μπαλέτα. Ταυτόχρονα, ως αρχιμουσικός, έχει διευθύνει πολλές ορχήστρες σε όλο τον κόσμο. Πολλά έργα του έχουν βραβευθεί σε μουσικά και κινηματογραφικά φεστιβάλ. Το Μάιο του 1994 ανακηρύχθηκε Διδάκτωρ Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου “Αντέλφι” της Νέας Υόρκης. Από τις αρχές του 1995 ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση της Κρατικής Ορχήστρας Ελληνικής Μουσικής.

1956, Αθήνα, παραδοσιακά, Μεσόγειος, προσωπικός δρόμος, κίνημα, φιλοσοφικές απόψεις, κοινωνικές προτάσεις για τη ζωή και την τέχνη, σχεδιασμός του μέλλοντος

Το 1956 ο Μαρκόπουλος έφτασε στην Αθήνα και συνέχισε να εργάζεται…

Το 1956 ο Μαρκόπουλος έφτασε στην Αθήνα και συνέχισε να εργάζεται, συνθέτοντας μουσική και αντλώντας επιδράσεις από τα παραδοσιακά τραγούδια του ελλαδικού και μεσογειακού χώρου, έτσι ώστε να διαμορφώσει το προσωπικό του ύφος. Από νωρίς άνοιξε τον προσωπικό του δρόμο στην ελληνική μουσική, προτείνοντας με έμφαση “Επιστροφή στις Ρίζες”. Η πρόταση αυτή πήρε τις διαστάσεις κινήματος τέχνης.

Οι παράμετροι αυτού του μουσικού κινήματος στήριζαν παράλληλα τις φιλοσοφικές του απόψεις, που συνδυάζονταν με τις κοινωνικές προτάσεις για τη ζωή και την τέχνη. Το κίνημα αυτό ο συνθέτης το όριζε ως “σχεδιασμό του μέλλοντος, με στοιχεία από άφθαρτες πηγές της ζωντανής μας παράδοσης, σε συνδυασμό με επιλεγμένες σύγχρονες πληροφορίες τέχνης”.

Ηράκλειο, 1939, παραδοσιακή, συμφωνική, ραδιόφωνο, Αίγυπτος, 1983 Πανευρωπαϊκοί, 1994 λειτουργία του ορφέα, 2005 νόμος της θαλπωρής, αρχαίο θέατρο, κινηματογράφος

Γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης το 1939…

Γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης το 1939. Τα παραδοσιακά στοιχεία της κρητικής μουσικής, σε συνδυασμό με τη συμφωνική μουσική που άκουγε από το ραδιόφωνο εκείνη την εποχή, καθώς επίσης και η μουσική της κοντινής Αιγύπτου, ήταν τα πρώτα και αποφασιστικής σημασίας ακούσματα του.

Το 1983, του ανατέθηκε ο σχεδιασμός του τελετουργικού της έναρξης των Πανευρωπαϊκών Αγώνων στην Αθήνα. Συνέθεσε τον ύμνο “Θέλουμε Ειρήνη”, που μεταδόθηκε τηλεοπτικά σε πολλές χώρες του κόσμου. Το 1994, συνέθεσε τη “Λειτουργία του Ορφέα”, σε αρχαία ορφικά ποιήματα, έργο που παρουσίασε στην Βιέννη, τις Βρυξέλλες, το Παρίσι, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και σε άλλες πρωτεύουσες του κόσμου. Το 2005, ολοκλήρωσε τη σύνθεση του έργου “Ο Νόμος της Θαλπωρής” με θέμα τον άνθρωπο, που από την εποχή της συνειδητής ύπαρξης του στη γη, με την εκπνοή του παράγει ήχους, τραγούδι, μουσική.

Έχει συνθέσει μουσική για το αρχαίο θέατρο όπως: “Μήδεια”, “Λυσιστράτη”, “Θεσμοφοριάζουσες”, “Εκκλησιάζουσες”, κ.ά. Έχει συνθέσει επίσης μουσική για κινηματογραφικές ταινίες όπως: “Μικρές Αφροδίτες” και “Byron” του Ν. Κούνδουρου, “Επιχείρηση Απόλλων” του Γ. Σκαλενάκη, “Η Μοίρα ενός αθώου” του Γρ. Γρηγορίου κ.ά. Άλλα σημαντικά έργα του είναι: “Ιθαγένεια” (1971), ο “Στράτης Θαλασσινός” (1973), η “Θητεία” (1974), οι “Μετανάστες” (1974), ο “Θεσσαλικός κύκλος” (1975), τα “Ανεξάρτητα” (1976).

Ο Γιάννης Μαρκόπουλος συνέχισε τη δημιουργική του πορεία με νέες συνθέσεις, επιμένοντας ότι “την τέχνη πρέπει να τη διαπερνούν -για να τη στηρίζουν- κανόνες και νόμοι της επιστήμης”.

1962, Σολομός, Αργυράκη, μιούζικαλ, νούμερα, τραγούδια, δρώμενα, προβολή φιλμ, κάτοικοι ενός δρόμου, φωτογράφος, Χορν

Το 1962 ο Χατζιδάκις ανέβασε την “Οδό Ονείρων”…

Το 1962 ο Χατζιδάκις ανέβασε την “Οδό Ονείρων”, δημιουργώντας μια παράσταση-σταθμό για το ελληνικό μουσικό θέατρο σε σκηνοθεσία Α. Σολομού, σκηνικά και κοστούμια Μ. Αργυράκη.

Η “Οδός Ονείρων” ήταν ένα ιδιότυπο μιούζικαλ. Μια σειρά από νούμερα, τραγούδια, χορευτικά δρώμενα που συνοδεύονταν από τη μουσική του Μ. Χατζιδάκι, καθώς και την προβολή ενός μικρού φιλμ (πρωτοφανές για τα θεατρικά δεδομένα της εποχής), με πρωταγωνιστές το Μ. Χατζιδάκι, τη Ρ. Βλαχοπούλου και το Μ. Αργυράκη. Το κάθε τι που διαδραματιζόταν, αφορούσε στους κατοίκους ενός δρόμου, μιας γειτονιάς. Πρωτεύοντα ρόλο σ´ όλη την παράσταση έπαιζε ο “φωτογράφος” (Δημήτρης Χορν) που εκπλήρωνε τα όνειρα όλων των ηρώων.

1948, αντιδράσεις, περιθωριακή μουσική, αποδεκτή από ανώτερες τάξεις

Το 1949, ο Μάνος Χατζιδάκις δίνει μια διάλεξη…

Το 1949, ο Μάνος Χατζιδάκις δίνει μια διάλεξη σχετικά με το ρεμπέτικο, υποστηρίζοντας το, που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στην τότε συντηρητική ελληνική αστική κοινωνία, αλλά τελικά άνοιξε το δρόμο σε αυτήν τη μέχρι τότε περιθωριακή μουσική, ώστε να γίνει αποδεκτή από ανώτερες κοινωνικά τάξεις.

πήλινος σκελετός, στάμνα, δέρμα, μεγέθη, Μ. Ασία, Μακεδονία, Θράκη, νησιά

Το τουμπελέκι αποτελείται από έναν πήλινο σκελετό…

Το τουμπελέκι αποτελείται από έναν πήλινο σκελετό σε σχήμα στάμνας χωρίς λαβή, ανοιχτή στο στόμιο και σκεπασμένη στον πάτο με τεντωμένο δέρμα το οποίο κολλούν ή δένουν στο ηχείο. Το τουμπελέκι συναντιέται σε διάφορα μεγέθη. Η καταγωγή του είναι μικρασιατική, όμως χρησιμοποιείται από παλιά στη Μακεδονία, τη Θράκη και τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου.

1960, κοινωνικός χώρος, κοσμικά κέντρα, μεγάλες ορχήστρες, εμπορευματοποίηση, σουξέ, σταρ, Θεοδωράκης, Χατζιδάκις, πνοή

Τη δεκαετία του 1960 αλλάζει και ο κοινωνικός χώρος…

Τη δεκαετία του 1960 αλλάζει και ο κοινωνικός χώρος όπου θα μπορούσε να ευδοκιμήσει το τραγούδι. Δημιουργούνται πλέον “κοσμικά κέντρα” με μεγάλες ορχήστρες, σε αντίθεση με τους μικρούς χώρους όπου ακούγονταν τα ρεμπέτικα την προηγούμενη περίοδο με μικρά σύνολα μουσικών. Παρατηρείται επίσης μια τάση για εμπορευματοποίηση του λαϊκού τραγουδιού, με τη δημιουργία “σουξέ” και “σταρ”.

Από την άλλη πλευρά εμφανίζονται ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Μάνος Χατζιδάκις, που δίνουν άλλη πνοή στο λεγόμενο λαϊκό τραγούδι.

παρακμή, μορφή, περιεχόμενο, επανάληψη, τυποποίηση, στοιχεία ινδικότροπα, λατινότροπα, αραβότροπα

Από αυτήν την εποχή και μετά είναι φανερή η “παρακμή”…

Από αυτήν την εποχή και μετά είναι φανερή η “παρακμή” του ρεμπέτικου. Αλλάζει και η μορφή και το περιεχόμενο του. Αρχίζει η επανάληψη, η τυποποίηση και η εισαγωγή στοιχείων που δεν μπορούν να αφομοιωθούν από αυτήν καθαυτή την έκφραση του λαϊκού τραγουδιού (ινδικότροπα, λατινότροπα, αραβότροπα κ.ά.).

1955, ρυθμοί, μπουζούκι, (χορδές, κούρδισμα, ηλεκτρικό), όρθιοι τραγουδιστές

Μετά το 1955, ο Μανώλης Χιώτης καθιέρωσε νέους ρυθμούς…

Μετά το 1955, ο Μανώλης Χιώτης καθιέρωσε νέους ρυθμούς, πρόσθεσε στο μπουζούκι τέταρτο ζευγάρι χορδών, άλλαξε το κούρδισμά του για να μπορεί να παίζει συγχορδίες, όπως και η κιθάρα, και το έκανε ηλεκτρικό. Οι τραγουδιστές πλέον δεν είναι υποχρεωμένοι να τραγουδούν καθιστοί.