Αναφέρετε τις πέντε εποχές της Ιστορίας της μουσικής από τον Μεσαίωνα ως τον 20ο αιώνα: χρονολογίες, βασικά είδη μουσικής σύνθεσης και σημαντικότεροι συνθέτες.

Μεσαίωνας

850 – 1450. Είδη: λειτουργία. Συνθέτες: Γκιγιώμ ντε Μασώ

Αναγέννηση

1450 – 1600. Είδη: μοτέτο, λειτουργία. Συνθέτες: Γκιγιώμ ΝτιΦαΐ

Μπαρόκ

1600 – 1750. Είδη: κοντσέρτο γκρόσο, όπερα, ορατόριο. Συνθέτες: Γ. Σ. Μπαχ, Γκ. Φρ. Χέντελ, Α. Βιβάλντι

Κλασικισμός

1750 – 1827. Είδη: συμφωνία, σόλο κοντσέρτο, όπερα. Συνθέτες: Γ. Χάυντν, Β. Α. Μότσαρτ, Λ. βαν Μπετόβεν

Ρομαντισμός

1827 – 1900. Είδη: συμφωνία, σόλο κοντσέρτο, όπερα. Συνθέτες: Φρ. Σούμπερτ, Φρ. Σοπέν, Φρ. Λιστ, Γ. Μπραμς

Πώς χρησιμοποιείται ο όρος “κλασικό” στην ιστορία της μουσικής;

Λέξεις-κλειδιά

αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή, απλότητα, αξιοπρέπεια, λογική τάξη, διαχρονικότητα, έντεχνη, λαϊκή, περίοδος 1750 – 1827, καθαρότητα, αγνότητα, λογική μορφή, πειθαρχία, τάξη, σταθερότητα, αναλογίες

Βοήθεια

Στην αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή τέχνη…

Πλήρης απάντηση

Στην αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή τέχνη, η λέξη αναφέρεται στις ιδιότητες της απλότητας, της αξιοπρέπειας, της λογικής τάξης.

Αργότερα συμπεριλάβει την έννοια της διαχρονικότητας (ένα κλασικό κομμάτι) σε αντίθεση με κάτι δημοφιλές σε μία μόνο δεδομένη στιγμή.

Η έντεχνη μουσική της δυτικοευρωπαϊκής παράδοσης αποκαλείται συχνά κλασική μουσική, για να διαχωριστεί από τη λαϊκή, τη μουσική που αντιπροσωπεύει το πνεύμα του λαού σε ένα δεδομένο χρόνο και τόπο.

Στη μουσική ο όρος κλασικό χρησιμοποιείται για να αναφερθεί κανείς στην περίοδο 1750 – 1827, όταν οι καλλιτέχνες επιδίωκαν την καθαρότητα, την αγνότητα και την λογική μορφή που θαύμαζαν στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Το κλασικό ιδεώδες υπερασπίζει τον έλεγχο και την πειθαρχία στην τέχνη. Η τάξη, η σταθερότητα, οι αρμονικές αναλογίες είναι τα στοιχεία του κλασικού ύφους.

Τι γνωρίζετε για τα μουσικά όργανα στην παραδοσιακή μουσική της Ευρώπης;

Λέξεις-κλειδιά

κάποια μοναδικά, σολιστικά και σύνολα, κεντρική Ευρώπη 2 βιολιά και κοντραμπάσο, μελωδικά και ρυθμικά όργανα, ίδιος εκτελεστής πολλά όργανα

Βοήθεια

Κάθε μουσική παράδοση έχει τα δικά της μουσικά όργανα…

Πλήρης απάντηση

Κάθε μουσική παράδοση έχει τα δικά της μουσικά όργανα. Κάποια συναντώνται σε πολλές και κάποια είναι μοναδικά. Στην παραδοσιακή μουσική της Ευρώπης υπάρχουν σολιστικά όργανα και σύνολα. Στην Κεντρική Ευρώπη είναι συχνός ο συνδυασμός δύο βιολιών και ενός κοντραμπάσου, αλλά και σύνολα που συνδυάζουν μελωδικά και ρυθμικά όργανα. Κάποιες φορές ο ίδιος εκτελεστής παίζει ταυτόχρονα δύο όργανα (όπως π.χ. τον αυλό και το τύμπανο στη Δυτική Ευρώπη ή το βιολί και τη φλογέρα στην Ουγγαρία).

Περιγράψτε την οργανική μουσική της Ευρώπης.

Λέξεις-κλειδιά

επαναλαμβανώμενα μελωδικά, παραλλαγές, μορφή, συνοδεία, συγχορδίες, ισοκράτημα

Βοήθεια

Η οργανική μουσική εμφανίζει επαναλαμβανόμενα μελωδικά σχήματα…

Πλήρης απάντηση

Η οργανική μουσική εμφανίζει επαναλαμβανόμενα μελωδικά σχήματα που μερικές φορές χρησιμοποιούν παραλλαγές, διατηρώντας τη μορφή: Α Α Β Β Γ Γ Δ Δ ή Α Α΄ Β Β΄.

Η οργανική συνοδεία γίνεται με συγχορδίες ή με ισοκράτημα, αφού χρησιμοποιείται μόνο για να διανθιστεί το τραγούδι.

Αναφέρετε παραδείγματα διαφοροποίησης στο ηχόχρωμα.

Λέξεις-κλειδιά

Ισπανία, Ιταλία, Βαλκάνια, ένδιρνος, διανθισμένες, Γερμανία, Τσεχία, Σλοβακία, Πολωνία, Ρωσία, καθαρός, απλές μελωδίες, Ισλανδία, Ινουίτ, φωνητικό παιχνίδι

Βοήθεια

Στην Ισπανία, την Ιταλία και τα Βαλκάνια χρησιμοποιείται…

Πλήρης απάντηση

Στην Ισπανία, την Ιταλία και τα Βαλκάνια χρησιμοποιείται ένας έντονα ένρινος ήχος με ιδιαίτερα διανθισμένες μελωδίες. Στη Γερμανία, την Τσεχία, τη Σλοβακία, την Πολωνία και τη Ρωσία χρησιμοποιείται πιο “καθαρός” ήχος και πιο απλές μελωδίες.

Στην Ισλανδία οι γυναίκες Ινουίτ συναγωνίζονται σε έναν τύπο φωνητικού παιχνιδιού. Η πρώτη ξεκινά κοιτώντας την άλλη να επαναλαμβάνει ένα ρυθμικό μοτίβο. Η άλλη γεμίζει τα κενά με κάποιο άλλο, μέχρι που να σπάσει αυτή η μουσική σύνθεση, είτε γιατί εξαντλήθηκε η αναπνοή κάποιας από τις παίκτριες είτε γιατί ξέσπασε σε γέλια.

Ποιες περιπτώσεις πολυφωνίας εμφανίζονται στην παραδοσιακή μουσική της Ευρώπης και πώς διαφοροποιούνται οι διάφοροι πολιτισμοί;

Λέξεις-κλειδιά

Μεσόγειος, Βαλκάνια, ισοκρατήματα, κανόνας, διαφορές χρήση φωνής, ηχόχρωμα

Βοήθεια

Η μουσική στην Ευρώπη είναι κυρίως μονοφωνική…

Πλήρης απάντηση

Η μουσική στην Ευρώπη είναι κυρίως μονοφωνική. Το πολυφωνικό τραγούδι συναντιέται κυρίως στη Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Επίσης υπάρχουν ισοκρατήματα και τραγούδι σε μορφή κανόνα στη φωνητική μουσική.

Οι μεγάλες διαφορές στην παραδοσιακή μουσική της Ευρώπης εμφανίζονται κυρίως στη χρήση της φωνής και το ηχόχρωμα των μουσικών οργάνων. Κάθε πολιτισμός ή περιοχή έχει αναπτύξει το δικό του ιδιαίτερο ηχόχρωμα.

Σχολιάστε το ρυθμό στο παραδοσιακό τραγούδι της Ευρώπης.

Λέξεις-κλειδιά

δομή κειμένου, δεν αλλάζει, στα Βαλκάνια πολύπλοκοι, Δ. Ευρώπη, εναλλαγή, Βαυβαρία

Βοήθεια

Ο ρυθμός τις περισσότερες φορές ακολουθεί…

Πλήρης απάντηση

Ο ρυθμός τις περισσότερες φορές ακολουθεί τη δομή του κειμένου, χωρίς να αλλάζει στην πορεία του τραγουδιού.

Στα Βαλκάνια συχνοί είναι πιο πολύπλοκοι ρυθμοί (π.χ. με μέτρο 9/4: 2+2+2+3 ή μικτά μέτρα με 5, 7, 11 και 13 χτύπους). Στη Δ. Ευρώπη παρατηρείται και εναλλαγή τρίσημων και τετράσημων μέτρων (π.χ. στους βαυαρικούς χορούς).

Τι γνωρίζετε για τα είδη τελετουργικού τραγουδιού;

Θρησκευτικό

Υπάρχουν περιοχές όπου τραγουδιούνται παραδοσιακά τραγούδια με θρησκευτική θεματολογία (π.χ. στη Γερμανία, τη βάση για τους Λουθηρανικούς ύμνους αποτέλεσαν τα παραδοσιακά γερμανικά τραγούδια).

Του κύκλου της ζωής

Τραγούδια που ασχολούνται με τις μεταβάσεις στη ζωή του ανθρώπου (π.χ. από την εφηβεία στην ενηλικίωση, της γέννησης, του θανάτου).

Tου κύκλου του έτους

Συνήθως έχουν να κάνουν με τις γεωργικές εργασίες και μερικά προσαρμόστηκαν και εντάχθηκαν στο τελετουργικό του Χριστιανισμού.

Της δουλειάς

ρυθμικό “a cappella” (χωρίς συνοδεία οργάνων) τραγούδι, εκτελεσμένο από ανθρώπους που κάνουν σωματική – επαναλαμβανόμενη εργασία. Ο ρυθμός του χρησιμεύει στο να συντονίζει τους εργαζόμενους την ώρα της δουλειάς (π.χ. μάζεμα των διχτυών) και άλλα για να βοηθήσουν τη διαδικασία (π.χ. τα σύντομα τραγούδια που χρησιμοποιούν οι Λάπωνες για να καλέσουν τους τάρανδους). Οι στίχοι συχνά αυτοσχεδιάζονται και κάθε φορά τραγουδιούνται διαφορετικά. Μερικά χρησιμεύουν για να δώσουν ρυθμό σε μια εργασία.

Τι γνωρίζετε για τη δομή της φωνητικής μουσικής;

Λέξεις-κλειδιά

απλή, στροφικά τραγούδια, χαρακτήρας, ποίηση, αφηγηματικά, τελετουργικά, τετράστιχα με επανάληψη, διαφορετικό κείμενο, μελωδία που επαναλαμβάνεται, αντιφωνία

Βοήθεια

Είναι μάλλον απλή και αποτελείται κυρίως από…

Πλήρης απάντηση

Είναι μάλλον απλή και αποτελείται κυρίως από στροφικά τραγούδια. Ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του στροφικού τραγουδιού προέρχεται από την ποίηση. Τα είδη του ταξινομούνται σε αφηγηματικά και τελετουργικά.

Η δομή του κειμένου των πιο συνηθισμένων τραγουδιών είναι: τετράστιχα με επανάληψη του κειμένου (Α Α Β Α ή Α Β Β Α) και μερικές φορές συναντιέται και η μορφή τραγουδιού με διαφορετικό κείμενο (Α Β Γ Δ).

Τα επικά-αφηγηματικά τραγούδια συνήθως έχουν μια μελωδία που επαναλαμβάνεται. Η αντιφωνία επίσης είναι συχνή.

Τι γνωρίζετε για τους περιπλανώμενους μουσικούς του Μεσαίωνα;

Λέξεις-κλειδιά

Μεσαίωνας, τροβαδούροι, Β. Γαλλία, τρουβέροι, Ν. Γαλλία, αρχιτραγουδιστές, Γερμανία, περιπλανώμενοι, αυλές βασιλιάδων, επαρχία, εκκλησιαστική μουσική, προσμίξεις έντεχνης-λαϊκής

Βοήθεια

Στις αρχές του Μεσαίωνα, οι τροβαδούροι στη Β. Γαλλία, οι…

Πλήρης απάντηση

Στις αρχές του Μεσαίωνα, οι τροβαδούροι στη Β. Γαλλία, οι τρουβέροι στη Ν. Γαλλία και οι αρχιτραγουδιστές στη Γερμανία (όλοι περιπλανώμενοι μουσικοί) διέδιδαν τη μουσική από τις αυλές των βασιλιάδων στην επαρχία και το αντίστροφο.

Αυτό, σε συνδυασμό με την εκκλησιαστική μουσική που ακουγόταν στις εκκλησίες, είχε ως αποτέλεσμα να παρουσιαστούν προσμίξεις της έντεχνης με τη λαϊκή μουσική.

Τι γνωρίζουμε για την παραδοσιακή μουσική της Ευρώπης;

Λέξεις-κλειδιά

λίγες πληροφορίες, καταγραφές από συνθέτες, Αναγέννηση, διαφορετικοί, κοινά χαρακτηριστικά

Βοήθεια

Λίγες πληροφορίες υπάρχουν όσον αφορά…

Πλήρης απάντηση

Λίγες πληροφορίες υπάρχουν όσον αφορά στην παραδοσιακή μουσική της Ευρώπης. Κάποιες από αυτές αντλούνται από τις καταγραφές παραδοσιακών τραγουδιών από συνθέτες την εποχή της Αναγέννησης.

Παρόλο που οι ευρωπαϊκοί πολιτισμοί είναι πολύ διαφορετικοί μεταξύ τους, παρουσιάζουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά στην παραδοσιακή τους μουσική.