Τι γνωρίζετε για το calypso;

Λέξεις-κλειδιά

Τζαμάικα, σκλάβοι, τοπική διάλετος, 4/4, κιθάρα, ταμ-ταμ, καθημρινή ζωή, ρέγκε

Βοήθεια

Η λαϊκή μουσική των Δυτικών Ινδιών …

Πλήρης απάντηση

Η λαϊκή μουσική των Δυτικών Ινδιών (Τζαμάικα, Γρανάδα, Μπαρμπάντος, Αντίνγκουα και Τρινιντάντ). Οι πηγές του βρίσκονται στο τραγούδι που δημιούργησαν οι μαύροι σκλάβοι που δούλευαν στις φυτείες. Επειδή απαγορευόταν η συζήτηση στους μαύρους εργάτες, αυτοί επικοινωνούσαν μεταξύ τους με μελωδίες, σε τοπική διάλεκτο.

Ο ρυθμός του calypso είναι 4/4. Τα όργανα που το συνοδεύουν είναι η κιθάρα, το ταμ-ταμ (αφρικάνικο τύμπανο) και άλλα ρυθμικά όργανα. Τα θέματα των τραγουδιών είναι γεγονότα από την καθημερινή ζωή, αθλητικά, πολιτικά κ.ά. Η γλώσσα ιδιαίτερα εύθυμη και πικάντικη. Τα χαρακτηριστικά αυτά διατήρησε η πιο σύγχρονη μουσική reggae, η οποία τα αφομοίωσε με εκείνα του rhythm n’ blues.

Τι είναι το “μελωδικό τμήμα” (melody section) και τι το “ρυθμικό τμήμα” (rhythm section);

Λέξεις-κλειδιά

ντίξιλαντ, τρομπέτα, κλαρινέτο, τρομπόνι, σαξόφωνο, μπάντζο, πιάνο, τύμπανα, μπάσο, τουμπα, συγκοπές,

Βοήθεια

Συνήθως μια μπάντα σε στυλ “Ντίξιλαντ” (Dixieland) περιλάμβανε…

Πλήρης απάντηση

Συνήθως μια μπάντα σε στυλ “Ντίξιλαντ” (Dixieland) περιλάμβανε ένα “μελωδικό τμήμα” (melody section) που αποτελούνταν από τρομπέτα/κορνέτα, κλαρινέτο, τρομπόνι και περιστασιακά σαξόφωνο.

Το “ρυθμικό τμήμα” (rhythm section) περιλάμβανε μπάντζο, πιάνο, τύμπανα, μπάσο ή τούμπα. Η μουσική είχε συχνά συγκοπτόμενο ρυθμό 4/4 και πολλές φορές έπαιζαν τρίηχα. Το μπάσο έπαιζε συχνά στο πρώτο και το τρίτο μέρος του μέτρου, ενώ το πιάνο έπαιζε συγχορδίες στο δεύτερο και το τέταρτο, όπως περίπου στο ράγκταϊμ. Τα υπόλοιπα όργανα έπαιζαν μελωδίες αντιστικτικά (νότα προς νότα) και εναλλάσσονταν με σολιστικά μέρη.

Τι γνωρίζετε για τα παραδοσιακά μουσικά όργανα της Αλβανίας;

Λέξεις-κλειδιά

αυλός, γκάιντα, νταούλι, λαχούτα, τσιφτέλια

Βοήθεια

Τα μουσικά όργανα που χρησιμοποιούνται είναι ο …

Πλήρης απάντηση

Τα μουσικά όργανα που χρησιμοποιούνται είναι ο αυλός, η γκάιντα, το νταούλι και η λαχούτα (μονόχορδο χορδόφωνο με δοξάρι). Στο βορρά παίζεται η τσιφτέλια, ένα δίχορδο αχλαδόσχημο χορδόφωνο με μακρύ λαιμό.

Τι γνωρίζετε για τα παραδοσιακά μουσικά όργανα της Βουλγαρίας;

Λέξεις-κλειδιά

ποικιλία, τουρκική/ελληνική προέλευση, γκάιντα, καβάλ, γκαντούλκα, τυμπάν, ταμπουράς, ταραμπούκα, ντουμπέκ

Βοήθεια

Παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία. Μερικά έχουν…

Πλήρης απάντηση

Παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία. Μερικά έχουν τουρκική προέλευση και μερικά ελληνική.

Όργανα: γκάιντα, καβάλ (αυλός με επιστόμιο απλή τρύπα), γκαντούλκα (χορδόφωνο με δοξάρι που κρατιέται κάθετα, με μελωδικές και συμπαθητικές χορδές), τυπάν (μεγάλο τύμπανο που στηρίζει ο εκτελεστής στον ώμο), ταμπουράς, ταραμπούκα ή ντουμπέκ (όπως το ελληνικό τουμπελέκι).

Τι είναι τα:

ζαμπόνια

ένας τύπος άσκαυλου με πέντε αυλούς άνισου μήκους και με διπλή γλωττίδα.

πίφερο

αυλός με διπλή γλωττίδα

οργανέτο

ένας τύπος μικρού φορητού εκκλησιαστικού οργάνου με ήχο που μοιάζει με ακορντεόν και συνοδεύει συχνά τον χορό σαλταρέλο.

κιτάρα μπατέντε

κιθάρα με πέντε διπλές χορδές.

ζιρόντα

τύπος λατέρνας που συναντάται στον ιταλικό βορρά.

τσούπα-τσούπα

τύμπανο τριβής.

Τι γνωρίζετε για τα μουσικά όργανα στην παραδοσιακή μουσική της Ευρώπης;

Λέξεις-κλειδιά

κάποια μοναδικά, σολιστικά και σύνολα, κεντρική Ευρώπη 2 βιολιά και κοντραμπάσο, μελωδικά και ρυθμικά όργανα, ίδιος εκτελεστής πολλά όργανα

Βοήθεια

Κάθε μουσική παράδοση έχει τα δικά της μουσικά όργανα…

Πλήρης απάντηση

Κάθε μουσική παράδοση έχει τα δικά της μουσικά όργανα. Κάποια συναντώνται σε πολλές και κάποια είναι μοναδικά. Στην παραδοσιακή μουσική της Ευρώπης υπάρχουν σολιστικά όργανα και σύνολα. Στην Κεντρική Ευρώπη είναι συχνός ο συνδυασμός δύο βιολιών και ενός κοντραμπάσου, αλλά και σύνολα που συνδυάζουν μελωδικά και ρυθμικά όργανα. Κάποιες φορές ο ίδιος εκτελεστής παίζει ταυτόχρονα δύο όργανα (όπως π.χ. τον αυλό και το τύμπανο στη Δυτική Ευρώπη ή το βιολί και τη φλογέρα στην Ουγγαρία).

Πώς συνδέεται το καρναβάλι με τη μουσική;

Λέξεις-κλειδιά

θέμα, σολίστες, χροωδία, μπατερία, μπατουκάντας, αυστηρά κριτήρια, Χεφίσε, Ολίντα, μαρακατού, βασιλιάδες, Κονγκό, τύμπανα, κουδούνια, χορδατούρα, σείστρα

Βοήθεια

Το θέμα του καρναβαλιού τραγουδιέται από σολίστες…

Πλήρης απάντηση

Το θέμα του καρναβαλιού τραγουδιέται από σολίστες και τη χορωδία κάθε σχολής, με τη συνοδεία μιας μπατερία. Η μουσική που γράφεται για να παρελάσει κάθε άρμα λέγεται μπατουκάντα και η επιλογή της γίνεται με πολύ αυστηρά κριτήρια από μια κριτική επιτροπή ώστε να είναι κατάλληλη για να παρουσιαστεί στην παρέλαση

Στις περιοχές Χεφίσε και Ολίντα παίζουν ένα είδος παραδοσιακής μουσικής με αφρικανικές ρίζες που λέγεται μαρακατού. Αυτό προέρχεται από τις τελετές που λάμβαναν χώρα κατά την εποχή της αποικιοκρατίας για να τιμήσουν τους βασιλιάδες του Κονγκό. Η μουσική παίζεται από μεγάλα τύμπανα, μεγάλα μεταλλικά κουδούνια, τύμπανα με “χορδατούρα” και σείστρα.

Τι είναι το γουανκάρα;

Λέξεις-κλειδιά

δυνατό τύμπανο, Βολιβία, ξύλο, κοχύλι, μεμβράνη, δέρμα κατσίκας

Βοήθεια

Τύμπανο με πολύ δυνατό ήχο …

Πλήρης απάντηση

Τύμπανο με πολύ δυνατό ήχο από τη Βολιβία, φτιαγμένο από ξύλο και κογχύλι με μεμβράνη από δέρμα κατσίκας.

Περιγράψτε την συνηθισμένη συνοδεία της ινδιάνικης μουσικής.

Λέξεις-κλειδιά

ρυθμική συνοδεία, συγκοπές, τύμπανο

Βοήθεια

Aπλή ρυθμική συνοδεία, συνήθως σε…

Πλήρης απάντηση

Aπλή ρυθμική συνοδεία, συνήθως σε συγκοπτόμενους ρυθμούς, που τις περισσότερες φορές συνοδεύεται από έναν απλό χτύπο στο τύμπανο.

Τι γνωρίζετε για τα τύμπανα τάικο;

Λέξεις-κλειδιά

μεγάλο τύμπανο, σύνολο, κινεζικές/κορεατικές επιρροές, 6ος αιώνας, πόλεμος, βουδισμός, σιντοϊσμός

Βοήθεια

Η λέξη τάικο σημαίνει μεγάλο…

Πλήρης απάντηση

Η λέξη τάικο σημαίνει μεγάλο τύμπανο και πρόκειται για ένα σύνολο τυμπάνων με κινεζικές και κορεατικές επιρροές. Η ύπαρξή τους χρονολογείται από τον 6ο και 7ο μ.Χ. αιώνα, που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια του πολέμου για να εκφοβίσουν τους εχθρούς και να επικοινωνήσουν μεταξύ τους οι στρατοί. Εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται στον Βουδισμό και τον Σιντοϊσμό.

Περιγράψτε τις κατηγορίες της παραδοσιακής μουσικής της Ιαπωνίας.

Λέξεις-κλειδιά

Γκαγκάου, θέατρο Νο, οργανική μουσική, καμπούκι, τάικο

Πλήρης απάντηση

α) Τρεις κατηγορίες παραδοσιακής μουσικής:

  • Μουσική για το θέατρο Γκαγκάκου: “Ευγενική μουσική”, αναφέρεται στην αυλική μουσική της Ιαπωνίας. Το τονικό σύστημα και οι κλίμακές του προέρχονται από την κινεζική θεωρία. Τα όργανα παίζουν με λιτό τρόπο. Το τραγούδι eίναι ουσιαστικά ένας τρόπος απαγγελίας (ρετσιτατίβο) που χρησιμοποιεί τονικες διακυμάνσεις. Σε καμία περίπτωση δεν χρησιμοποιείται το βιμπράτο και το μέλισμα.
  • Μουσική για το θέατρο Νο: Εμφανίζεται τον 14ο αιώνα και θεωρείται ύψιστη μορφή σύνθεσης, λογοτεχνίας, θεάτρου και μουσικής. Το κυριότερο χαρακτηριστικό της μουσικής είναι ο ρυθμός της που βασίζεται σε μέτρα οκτώ χτυπων. Το τραγούδι βασίζεται σε 12σύλλαβους στίχους (7+5)
  • Οργανική μουσική για το κότο, το σαμιζέν και το σακουχάτσι.
  • β) άλλες μορφές: Καμπούκι, Τύμπανα Τάικο.

Πώς χρησιμοποιείται α) η φωνητική μουσική, β) τα κρουστά και γ) τα λαούτα στην κινεζική όπερα;

Λέξεις-κλειδιά

λαρυγγισμοί, συναισθήματα, μεταβάσεις, σκηνές δράσεις, εσωτερικές σκηνές, λαούτα, σενγκ

Πλήρης απάντηση

Η φωνητική μουσική χρησιμοποιεί συχνά λαρυγγισμούς με φωνητικά σε ψηλούς τόνους και ικανότεροι θεωρούνται οι τραγουδιστές που μπορούν με το τραγούδι τους να αποδώσουν μια ποικιλία συναισθημάτων.

Η μετάβαση από τη μια σκηνή στην άλλη γίνεται με παρεμβάσεις των κρουστών. Στις σκηνές δράσης χρησιμοποιούνται κυρίως κρουστά (κύμβαλα, γκονγκ και τύμπανα) και ένα όργανο τύπου όμποε.

Οι εσωτερικές σκηνές συνοδεύονται από ορχήστρα λαούτων και ένα κρουστό. Τα λαούτα παίζουν τον πιο σημαντικό ρόλο στην Όπερα του Πεκίνου, καθώς και το σενγκ που δημιουργεί το αρμονικό υπόβαθρο.

Τι γνωρίζετε για τα μεμβρανόφωνα της Ινδίας;

Λέξεις-κλειδιά

βασική θέση, τήρηση τάλα, τάμπλα, κουρδίζεται, δάχτυλα

Βοήθεια

Τα κρουστά όργανα κατέχουν βασική θέση στη μουσική…

Πλήρης απάντηση

Τα κρουστά όργανα κατέχουν βασική θέση στη μουσική της Ινδίας καθώς φέρουν την κύρια ευθύνη για την τήρηση των τάλα, όλων δηλαδή των ρυθμικών στοιχείων σύνθεσης.

Κυριότερο κρουστό συνοδευτικό της ινδικής μουσικής είναι το ζευγάρι τυμπάνων που λέγεται τάμπλα και κουρδίζεται στον κύριο τόνο της ράγκα. Παίζεται με ιδιαίτερη δεξιοτεχνία με τα δάχτυλα ενώ ο εκτελεστής κάθεται στο πάτωμα.

Τι είναι το τύμπανο με σχισμή;

Λέξεις-κλειδιά

δέντρο, σκάβεται, άνοιγμα, άνισο παχος, διαφορετικό τονικό ύψος

Βοήθεια

Ένα δέντρο ή ένα συμπαγές κομμάτι ξύλου…

Πλήρης απάντηση

Ένα δέντρο ή ένα συμπαγές κομμάτι ξύλου σκάβεται για να αφήσει ένα μεγάλου μήκους άνοιγμα στην πάνω πλευρά. Οι άκρες αυτής της σχισμής είναι άνισου πάχους και παράγουν δύο ήχους διαφορετικού τονικού ύψους.

Ποια είναι τα σημαντικότερα ιδιόφωνα και μεμβρανόφωνα της Αφρικής;

Ιδιοφωνα

Τα ιδιόφωνα παράγουν ήχους τονικούς ή μη. Τα πιο σημαντικά είναι τρια:

Μεμβρανοφωνα
  • Τα τύμπανα τριβής όπου ο εκτελεστής έχοντας αλείψει τα χέρια του με ρητίνη ή κερί, τρίβει ένα λεπτό ξύλο που είναι στερεωμένο στο κέντρο της μεμβράνης
  • Το τύμπανο που μιλά συναντάται κυρίως στη δυτική Αφρική σε φυλές με τονική γλώσσα. Ο εκτελεστής τεντώνει η χαλαρώνει τα σχοινιά που στερεώνουν τις μεμβράνες του τυμπάνου

Περιγράψτε τη δομή του ρυθμού στην αφρικανική μουσική.

Λέξεις-κλειδιά

2 κατηγορίες, τονισμός ισχυρού/ασθενούς, ρυθμός τυμπάνων, ρυθμική βάση, πολυρυθμική αντίστιξη, παλαμάκια, ξυλόφωνα, σείστρα, μεμβρανόφωνα, ρυθμικές συλλαβές

Βοήθεια

Η οργάνωση του ρυθμού μπορεί να ταξινομηθεί σε δύο κατηγορίες…

Πλήρης απάντηση

Η οργάνωση του ρυθμού μπορεί να ταξινομηθεί σε δύο κατηγορίες ανάλογα με τον τονισμό: 1) του ισχυρού μέρους, ή 2) του ασθενούς μέρους. Επίσης υπάρχει διάκριση ανάμεσα: 1) στο ρυθμό των τυμπάνων (όπου εφαρμόζεται η μετατόπιση των τονισμών μεταξύ των τυμπάνων) και 2) τη ρυθμική βάση που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια του τραγουδιού και πού πάνω σε αυτό παίζουν τα τύμπανα.

Η πολυρρυθμικη αντίστιξη, όπου ανεξάρτητα ρυθμικά σχήματα τοποθετούνται το ένα πάνω στο άλλο, πραγματοποιείται με παλαμάκια, ξυλόφωνα, σειστρα και μία ποικιλία μεμβρανοφωνων τονικων ή μη.

Στη ρυθμική βάση οι συλλαβές δε συμπίπτουν με τον παλμό της μελωδίας.

Δώστε παραδείγματα διαφορετικών παραδόσεων στην αφρικανική ήπειρο.

Λέξεις-κλειδιά

Ν. Αφρική, απλή δομή, Κονγκό, ενόργανη, Α. Αφρική, ξυλόφωνα, Δ. Αφρική, τύμπανα

Βοήθεια

Η μουσική ποικίλει στην Αφρική. Οι φυλές που ζουν στις ερήμους…

Πλήρης απάντηση

Η μουσική ποικίλει στην Αφρική. Οι φυλές που ζουν στις ερήμους της Νότιας Αφρικής έχουν πολύ απλά στη δομή τους τραγούδια. Οι άνθρωποι στην κοιλάδα του ποταμού Κονγκό έχουν πιο πολύπλοκα τραγούδια και ενόργανη μουσική. Στην Ανατολική Αφρική εξειδικεύονται στη μουσική που παίζεται με ξυλόφωνα. Στις φυλές της Δυτικής Αφρικής παρατηρείται υψηλή δεξιοτεχνία στο παίξιμο των τυμπάνων.

Περιγράψτε άλλα μουσικά όργανα που λειτουργούν με νερό.

Λέξεις-κλειδιά

τύμπανα νερού, γκονγκ νερού

Πλήρης απάντηση

Τύμπανα νερού. Αποτελείται από ένα τύμπανο το οποίο βρίσκεται μέσα σε ένα άλλο τύμπανο. Το εσωτερικό τύμπανο είναι γεμάτο με διάφορες ποσότητες νερού, ώστε να επηρεάζεται η χροιά και το ύψος του ήχου.

Γκονγκ νερού. Χτύπημα ενός γκονγκ και μετά βύθισμα μέσα σε νερό για να χαμηλώσει το τονικό του ύψος. Το ανάποδο για να ψηλώσει ο ήχος.

Τι γνωρίζετε για τα κρουστά;

Λέξεις-κλειδιά

κρούση, μπαγκέτες, τύμπανο

Βοήθεια

Τα όργανα που παίζονται με κρούση…

Πλήρης απάντηση

Τα όργανα που παίζονται με κρούση, με κτύπημα. Ηχούν όταν τα κτυπήσει κανείς είτε με το χέρι, είτε με ειδικό κρουστικό μέσο, όπως π.χ. είναι οι μπαγκέτες, με τις οποίες παίζουν το τύμπανο.