Κατηγορία: Α΄ Γυμνασίου

ήθη, διαπαιδαγώγηση, καλή μουσική, μίμηση, αρμονία της ψυχής

Ο Πλάτωνας παρατηρεί ότι η μουσική έχει την ικανότητα…

Ο Πλάτωνας παρατηρεί ότι η μουσική έχει την ικανότητα να επηρεάζει τα ήθη, τη θεωρεί βασική προϋπόθεση για τη διαπαιδαγώγηση των νέων και προτείνει τις “καλές” μελωδίες και ρυθμούς, συνδέοντας τη μίμηση του καλού με την κατάκτηση καλής συμπεριφοράς. Η αρμονία της όμορφης μουσικής είναι η αρμονία της ψυχής.

συμφωνική ορχήστρα, 3/4 μέρη, 18ος αιώνας, μικρές ομάδες, ιταλική εισαγωγή, γρήγορο-αργό-γρήγορο, μενουέτο

Έργο μεγάλης κλίμακας για συμφωνική ορχήστρα…

Έργο μεγάλης κλίμακας για συμφωνική ορχήστρα, που αποτελείται συνήθως από τρία ή τέσσερα μέρη. Πριν από το 18ο αιώνα, ο όρος συμφωνία χρησιμοποιήθηκε και για μικρότερης κλίμακας έργα, που παίζονταν από μικρές ομάδες οργάνων. Κατάγεται από την ιταλική εισαγωγή (ουβερτούρα) των αρχών του 18ου αιώνα, που είχε τρία μέρη και ακολουθούσε το σχήμα γρήγορο-αργό-γρήγορο.

Αργότερα, με την προσθήκη του μενουέτου η συμφωνία αποκτά τετραμερή δομή και αποτελεί είδος σύνθεσης για μεγάλη ορχήστρα.

δύσκολο, δεξιοτεχνικό μέρος, κοντσέρτο, θέματα, γραμμένη, αυτοσχεδιάζεται, αναβολή τελικής πτώσης

Η καντέντσα είναι το πιο δύσκολο/δεξιοτεχνικό…

Η καντέντσα είναι το πιο δύσκολο/δεξιοτεχνικό μέρος του κοντσέρτου βασισμένο σε θέματα που ακούστηκαν προηγουμένως, όπου ο εκτελεστής επιδεικνύει τη δεξιοτεχνία του. Δεν είναι πάντα γραμμένη από τον συνθέτη, αλλά αυτοσχεδιάζεται από τον εκτελεστή και παρεμβάλλεται σαν αναβολή της τελικής πτώσης του πρώτου μέρους.

μικρό-μεγάλο σύνολο, σόλο όργανο-ορχήστρα

Το κοντσέρτο γκρόσσο θεμελιώνεται στην αντίθεση…

Το κοντσέρτο γκρόσσο θεμελιώνεται στην αντίθεση ενός μικρού οργανικού συνόλο με ένα μεγαλύτερο. Πρόκειται για έναν μουσικό διάλογο ανάμεσα στο μικρό και το μεγάλο σύνολο.

Το σόλο κοντσέρτο που είναι γραμμένο για σόλο όργανο και ένα οργανικό σύνολο συνοδείας αποβαίνει ένα σημαντικό μέσο εξερεύνησης του ήχου και της δεξιοτεχνίας.

σολιστικό όργανο, διάλογος, κλασικό, τρια μέρη, καντέντσα

Έργο στο οποίο το σολιστικό όργανο έρχεται…

Έργο στο οποίο το σολιστικό όργανο έρχεται σε διαρκή ανταγωνιστικό διάλογο με την ορχήστρα. Το κλασικό κοντσέρτο έχει τρία μέρη και το χαρακτηριστικό του στοιχείο είναι η καντέντσα (συνήθως στο τέλος του πρώτου μέρους).

Το κοντσέρτο την εποχή Μπαρόκ είναι είδος οργανικής μουσικής που βασίζεται στην αντιπαράθεση δύο ανόμοιων οργανικών συνόλων (λατινικά: concertare = ανταγωνίζομαι). Οι συνθέτες επινόησαν δύο τύπους κοντσέρτου: το κοντσέρτο γκρόσσο και το σόλο κοντσέρτο. Το πιο γνωστό ίσως κοντσέρτο γκρόσσο είναι οι Τέσσερις Εποχές του Αντόνιο Βιβάλντι.(Ν.Β. αυτό είναι λάθος!)

Στην κλασική εποχή η έμφαση δίδεται στο κοντσέρτο για σόλο όργανο (κυρίως πιάνο ή βιολί) και ορχήστρα. Τα τρία μέρη του κλασικού κοντσέρτου ακολουθούν το ήδη καθιερωμένο παραδοσιακό σχήμα γρήγορο – αργό – γρήγορο.

ιδιόφωνα, μεμβρανόφωνα, αερόφωνα, χορδόφωνα, ηλεκτρόφωνα

Ιδιόφωνα: όργανα που παράγουν ήχο από την ελάχιστη παλμική κίνηση του σώματος του ίδιου του οργάνου ή των υλικών που περιέχονται μέσα στο σώμα του οργάνου: καστανιέτες, πιατίνι, τρίγωνο, sansa, Agogo

Μεμβρανόφωνα: όργανα τα οποία παράγουν ήχο από την παλμική κίνηση μιας τεντωμένης μεμβράνης: τύμπανα ορχήστρας, τουμπελέκι, μπότα (bass-drum), Djembe

Αερόφωνα: όργανα στα οποία οι ήχοι παράγονται από την παλμική κίνηση των μορίων του αέρα, καθώς περνούν μέσα από μια στήλη: αυλός, φλάουτο, κλαρινέτο, τρομπέτα

Χορδόφωνα: όργανα στα οποία παράγεται ο ήχος από τεντωμένες χορδές: λαούτο, βιολί, άρπα, λύρα, obukamo

Ηλεκτρόφωνα: όργανα που χρησιμοποιούν ηλεκτρισμό στην παραγωγή του ήχου: Ηλεκτρονικός υπολογιστής, συνθεσάιζερ

Κινέζοι, Έλληνες, Μαχιλλόν, έγχορδα/πνευστά…, Χορνμπόστελ/Ζαξ, παραγωγή ήχου

Παλαιότερα συστήματα ταξινόμησης χρονολογούνται από…

Παλαιότερα συστήματα ταξινόμησης χρονολογούνται από τον 4ο αι. π.Χ. Οι Κινέζοι και οι αρχαίοι Έλληνες ταξινομούσαν τα όργανα ανάλογα με το υλικό κατασκευής τους. Στα τέλη του 19ου αι., ο Βέλγος Βίκτορ Μαχιλλόν υιοθέτησε και βελτίωσε αυτό το σύστημα. Αν και το σύστημά του περιορίστηκε στα όργανα συμφωνικής ορχήστρας της δυτικoευρωπαϊκής μουσικής παράδοσης, χρησιμοποίησε τις τέσσερις κατηγορίες των εγχόρδων, πνευστών, τονικών κρουστών και μη τονικών κρουστών. Επεκτείνοντας το σύστημα του Μαχιλλόν, οι Ε. Μ. Χορνμπόστελ και Κ. Ζαξ, το 1914, κατάφεραν να ταξινομήσουν όλα τα μουσικά όργανα κάθε μουσικού πολιτισμού, σε ένα σύστημα που βασίζεται στον τρόπο με τον οποίο παράγεται ο ήχος. Αυτό το σύστημα είναι σήμερα το πιο ευρέως αποδεκτό.

έκταση, καμπάνα, λυγίζει, στόμα εκτελεστή

Η έκτασή του είναι μια οκτάβα πιο χαμηλά…

Η έκτασή του είναι μια οκτάβα πιο χαμηλά από αυτή του συνηθισμένου κλαρινέτου και διαφέρει κάπως ως προς το σχήμα, επειδή η χαμηλότερη άκρη του στρέφεται όπως τα πάνω και καταλήγει σε καμπάνα, ενώ η ψηλότερη άκρη του συνεχίζεται σε σωλήνα που λυγίζει προς τα κάτω, ώστε να φτάνει στο στόμα του εκτελεστή. Έχει μονή καλαμένια γλωττίδα.

μικρογραφία, φλάουτο, οκτάβα

Μια μικρογραφία του κανονικού…

Μια μικρογραφία του κανονικού φλάουτου, περίπου στο μισό του. Παίζεται με τον ίδιο τρόπο, όπως το κανονικό φλάουτο και ακούγεται μια οκτάβα ψηλότερα απ’ αυτό.

Κιθάρα, μπουζούκι, μπαγλαμάς, λαούτο, άρπα.

ανδρικός, κυκλικός, 3/4, ρυθμικό σχήμα, φιγούρες

Παραδοσιακός ελληνικός χορός, κατά παράδοση…

Παραδοσιακός ελληνικός χορός, κατά παράδοση ανδρικός λεβέντικος που χορεύεται κυκλικά σε μέτρο 3/4. Έχει χαρακτηριστικό ρυθμικό σχήμα και περιλαμβάνει εντυπωσιακές φιγούρες του πρώτου χορευτή.

7/8, συνθέτες, ορχήστρα, σόλο, δωματίου

Ο καλαματιανός είναι ένας από τους πιο γνωστούς…

Ο καλαματιανός είναι ένας από τους πιο γνωστούς και αγαπητούς Ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς. Αρκετά γνωστά μας τραγούδια είναι γραμμένα σε ρυθμό Καλαματιανού (7/8). Πολλοί Έλληνες συνθέτες χρησιμοποίησαν το ρυθμό αυτό σε έργα τους για ορχήστρα, σόλο όργανα ή μουσική δωματίου.

σειρά, χοροί, ελεύθερα μέρη, μπαρόκ

Είναι μια σειρά από χορούς και ελεύθερα μέρη…

Είναι μια σειρά από χορούς και ελεύθερα μέρη, συνήθως στην ίδια τονικότητα. Εμφανίζεται κυρίως στο μπαρόκ.

Θεία Λειτουργία, καθολική εκκλησία, λατινικά, χορωδία, a capella, σολίστ, ορχήστρα, εκκλησιαστικό όργανο, 5 κείμενα

Ως μουσικό είδος πρόκειται για τη θεία λειτουργία…

Ως μουσικό είδος πρόκειται για τη θεία λειτουργία της Καθολικής Εκκλησίας και είναι στα Λατινικά. Είναι γραμμένη για χορωδία χωρίς τη συνοδεία οργάνων (a capella) είτε για χορωδία, σολίστ, ορχήστρα, ή/και εκκλησιαστικό όργανο. Τα 5 κείμενα που συνήθως μελοποιούνται είναι: (α) Kyrie eleison (Κύριε ελέησον) (β) Gloria (Δόξα εν Υψίστοις θεώ) (γ) Credo (Πιστεύω) (δ) Sanctus – Benedictus (Άγιος, Άγιος – Ευλoγnμέvoς ο ερχόμενος) (ε) Agnus Dei (Αμνός Θεού).