Τι γνωρίζετε για τον Άλκη Μπαλτά;

Λέξεις-κλειδιά

συνθέτης, μαέστρος, Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, Μουσικά Σύνολα ΕΡΤ, Εθνική Λυρική, Ωδείο Αθηνών, Μουσικό Κολλέγιο, Πάτμος, Ελλάδα, εξωτερικό

Βοήθεια

Έλληνας συνθέτης και μαέστρος…

Πλήρης απάντηση

Έλληνας συνθέτης και μαέστρος. Διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης, των Μουσικών Συνόλων της ΕΡΤ και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του Ελληνικού Ωδείου Αθηνών, του Ωδείου Μουσικού Κολεγίου Θεσσαλονίκης και διδάσκει στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Είναι, επίσης, καλλιτεχνικός διευθυντής του θρησκευτικού Φεστιβάλ της Πάτμου “Η Θεία Αποκάλυψη της Μουσικής”. Έργα του έχουν εκτελεστεί τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

Τι γνωρίζετε για έργο “Μια μικρή λευκή αχιβάδα”;

Λέξεις-κλειδιά

σουίτα για πιάνο, καλαματιανός

Βοήθεια

Έργο αρ. 1 είναι σουίτα για πιάνο…

Πλήρης απάντηση

Έργο αρ. 1 είναι σουίτα για πιάνο, του Μ. Χατζιδάκι. Αποτελείται από δέκα χορούς. Ένας από αυτούς είναι και ο Καλαματιανός

Τι γνωρίζετε για τον Μάνο Χατζιδάκι;

Βοήθεια

Ο Μάνος Χατζιδάκις γεννήθηκε το 1925…

Πλήρης απάντηση

Ο Μάνος Χατζιδάκις γεννήθηκε το 1925 στην Ξάνθη και πέθανε στην Αθήνα το 1994. Μετά το 1932 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου και ολοκλήρωσε τις μουσικές του σπουδές. Η πρώτη του εμφάνιση ως συνθέτη έγινε το 1944, με τη μουσική που έγραψε για τον “Τελευταίο Ασπροκόρακα” του Αλέξη Σολωμού, στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν. Με το τέλος της Γερμανικής Κατοχής, η τραγωδός Μαρίκα Κοτοπούλη του ανέθεσε τη σύνθεση μουσικής για τον Αγαμέμνονα και τις Χοηφόρες (1950) από την Ορέστεια του Αισχύλου. Μέχρι τότε την μουσική επένδυση των αρχαίων τραγωδιών την ανέθεταν σε ακαδημαϊκούς συνθέτες.

[Το 1949, με μια διάλεξη του για το ρεμπέτικο τραγούδι, ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στην τότε συντηρητική ελληνική αστική κοινωνία.]

Το 1960, του απονεμήθηκε το βραβείο Όσκαρ για το τραγούδι Τα παιδιά του Πειραιά –από την ταινία του Ζυλ Ντασέν Ποτέ την Κυριακή. Ταυτόχρονα έγινε ο πρώτος Έλληνας συνθέτης που έκανε γνωστό το Ελληνικό τραγούδι έξω από τα σύνορα της χώρας. Τα Παιδιά του Πειραιά είναι ένα από τα δέκα εμπορικότερα τραγούδια του 20ου αιώνα. Από το 1966 μέχρι το 1972, παρέμεινε στην Αμερική και η μουσική του επηρεάστηκε σημαντικά από τη μουσική ποπ της εποχής εκείνης. Με την πτώση της Δικτατορίας στην Ελλάδα το 1974, ανέλαβε πάλι ενεργό δράση στην πολιτιστική ζωή της χώρας. Διορίστηκε Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της Λυρικής Σκηνής και Διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών. Παράλληλα, ανέλαβε τη Διεύθυνση του Τρίτου Προγράμματος της κρατικής ραδιοφωνίας, το οποίο μετέτρεψε σε σημείο αναφοράς ποιότητας και ιδεών, σε συνεργασία με μια ομάδα νέων και ταλαντούχων δημιουργών.

Το 1985, σύστησε την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία Σείριος, θέλοντας να προστατέψει το ελληνικό τραγούδι από την φθορά του εμπορίου. Το 1989, ίδρυσε την Ορχήστρα των Χρωμάτων την οποία διηύθυνε μέχρι το τέλος της ζωής του.

Τι γνωρίζετε για το έργο “36 Ελληνικοί χοροί για ορχήστρα”;

Βοήθεια

Το ενδιαφέρον και η αγάπη του Σκαλκώτα…

Πλήρης απάντηση

(1935) Το ενδιαφέρον και η αγάπη του Σκαλκώτα για την ελληνική δημοτική μουσική διατηρήθηκαν ζωντανά σ’ όλη του τη σταδιοδρομία. Χρησιμοποιεί τα θέματα από πoλλoύς ελληνικούς καλαματιανούς χορούς με ευφάνταστη ενορχήστρωση, επεξεργασία και παρουσίαση. Το κυρίως θέμα πάνω στο οποίο είναι βασισμένος o καλαματιανός χορός είναι το “Μαντήλι Καλαματιανό”.

Τι γνωρίζετε για το τριημιτόνιο;

Λέξεις-κλειδιά

απόσταση, χαρακτηριστικό διάστημα

Βοήθεια

Τριημιτόνιο είναι η απόσταση…

Πλήρης απάντηση

Τριημιτόνιο είναι η απόσταση τριών ημιτονίων μεταξύ δύο διαδοχικών φθόγγων της κλίμακας. Το τριημιτόνιο είναι χαρακτηριστικό διάστημα σε ελληνικά παραδοσιακά τραγούδια, καθώς και σε δημοτικά τραγούδια των Βαλκανίων και στη Βυζαντινή Μουσική.

Τι είναι η ελάσσονα αρμονική κλίμακα;

Βοήθεια

Αρμονική ελάσσονα είναι η κλίμακα που…

Πλήρης απάντηση

Αρμονική ελάσσονα είναι η κλίμακα που έχει τα διαστήματα: Τόνος – Ημιτόνιο – Τόνος – Τόνος – Ημιτόνιο – Τριημιτόνιο – Ημιτόνιο

Τι γνωρίζετε για το γκλόκενσπηλ;

Λέξεις-κλειδιά

κρουστό, μεταλλικές πλάκες, καμπάνα, επικρουστήρες

Βοήθεια

Κρουστό όργανο που αποτελείται από…

Πλήρης απάντηση

Κρουστό όργανο που αποτελείται από κουρδισμένες μεταλλικές πλάκες. Παράγει ένα λεπτό, σαν καμπάνα, ήχο, όταν παίζεται με επικρουστήρες.

Τι γνωρίζετε για την πόλκα; Αναφέρετε ένα παράδειγμα.

Λέξεις-κλειδιά

χορός, Βοημία, Ευρώπη

Βοήθεια

Λαϊκός χορός της Βοημίας…

Πλήρης απάντηση

Λαϊκός χορός της Βοημίας που διαδόθηκε σε όλη την Ευρώπη. Μελωδίες που χορεύονται στον χορό αυτό χρησιμοποιήθηκαν από διάφορους συνθέτες. Παράδειγμα: Pizzicato Polka, opus 234 (Γιόζεφ και Γιόχαν Στράους ΙΙ).

Συμπληρωματικά

Εμφανίστηκε γύρω στο 1830 και διαδόθηκε επίσης και στην Αμερική, όπου έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής. Χορεύεται από ζευγάρια, και απείλησε να εκθρονίσει το πολύ δημοφιλές βαλς. Χρησιμοποιήθηκε από συνθέτες όπως οι Σμέτανα, Ντβόρζακ και Στράους. Τον 20ο αιώνα επηρέασε την αμερικανική λαϊκή μουσική.

Τι γνωρίζετε για το έργο “Pizzicato Polka”;

Λέξεις-κλειδιά

1869, αδέρφια Στράους, Ρωσία, ορχήστρα εγχόρδων, γκλόκενσπηλ, Βιέννη, Ιταλία

Βοήθεια

Γράφτηκε το 1869 από τα αδέλφια Γιόζεφ και Γιόχαν…

Πλήρης απάντηση

Γράφτηκε το 1869 από τα αδέλφια Γιόζεφ και Γιόχαν Στράους II, για συναυλίες στη Ρωσία. Είναι ενορχηστρωμένη για ορχήστρα εγχόρδων και γκλόκενσπηλ. Το έργο αγαπήθηκε πολύ στη Βιέννη, στην Ιταλία και σε άλλες χώρες της Ευρώπης.

Τι γνωρίζετε για τον Γιόζεφ Στράους;

Λέξεις-κλειδιά

Αυστριακός συνθέτης, βαλς, πόλκες, αδερφός του Γιόχαν ΙΙ

Βοήθεια

Αυστριακός συνθέτης που έγραψε…

Πλήρης απάντηση

(1827 – 1870): Αυστριακός συνθέτης που έγραψε βαλς και πόλκες, αδελφός του Γιόχαν Στράους II.

Τι γνωρίζετε για τον Γιόχαν Στράους ΙΙ;

Λέξεις-κλειδιά

Αυστριακός, συνθέτης, διευθυντής ορχήστρας, βολιστής, οικογένεια Στράους, Γιόχαν Στράους, βασιλιάς του βαλς, γαλάζιος Δούναβης, βιεννέζικο αίμα, οπερέτες, πόλκες, εμβατήρια

Βοήθεια

Αυστριακός συνθέτης, διευθυντής ορχήστρας…

Πλήρης απάντηση

(1825 – 1899) Αυστριακός συνθέτης, διευθυντής ορχήστρας και βιολιστής, το πιο διάσημο μέλος της οικογένειας Στράους. ήταν γιος του Γιόχαν Στράους Ι και δικαίως γνωστός ως ο “βασιλιάς του βαλς”. Είναι πολύ γνωστός για τα βιεννέζικα βαλς του, τα οποία διακρίνονται για τη γοητευτική μελωδία τους και τον παιγνιδιάρικο ρυθμό τους. Ανάμεσα στις συνθέσεις του ξεχωρίζουν: Ο ωραίος γαλάζιος Δούναβης, Βιεννέζικο Αίμα κ.ά. Έγραψε επίσης οπερέτες όπως Δαντέλα της βασίλισσας, Ο Τσιγγάνος Βαρόνος, Νυχτερίδα κ.ά. Έγραψε, επίσης, με επιτυχία πόλκες και εμβατήρια.

Τι γνωρίζετε για το φαγκότο;

Λέξεις-κλειδιά

ξύλινο, διπλή γλωττίδα, όμποε, αγγλικό κόρνο

Βοήθεια

Βαθύφωνο όργανο της οικογένειας…

Πλήρης απάντηση

Βαθύφωνο όργανο της οικογένειας των ξύλινων πνευστών. Έχει διπλή γλωττίδα, όπως το όμποε και το αγγλικό κόρνο.

Τι γνωρίζετε για τον Έντβαρντ Γκρίηγκ και το έργο “Πέερ Γκυντ”;

Λέξεις-κλειδιά

Νορβηγός, παγκόσμια αναγνώριση, λαϊκή μουσική, σουίτα Πέερ Γκυντ, Ίψεν, Παλάτι του Βασιλιά του Βουνού, Καταιγίδα στη Θάλασσα

Βοήθεια

Νορβηγός συνθέτης, ο πιο σημαντικός…

Πλήρης απάντηση

(1843 – 1907) Νορβηγός συνθέτης, ο πιο σημαντικός συνθέτης της Νορβηγίας, αλλά ήταν και ο πρώτος Σκανδιναβός συνθέτης που κέρδισε παγκόσμια αναγνώριση. Αγάπησε με πάθος τη λαϊκή νορβηγική μουσική, χαρακτηριστικά της οποίας χρησιμοποίησε έντονα στη μουσική του.

Δύο από τα μέρη της σουίτας Πέερ Γκυντ, που είναι βασισμένα στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Ερρίκου Ίψεν, είναι τα: Στο παλάτι του βασιλιά του βουνού και Καταιγίδα στη θάλασσα

Υπόθεση

Στο παλάτι του βασιλιά του βουνού – Υπόθεση του αποσπάσματος: Στο συγκεκριμένο απόσπασμα, περιγράφεται ένα εξωτικό μέρος της ιστορίας. Ο ήρωας του έργου Πέερ Γκυντ είναι ένας ανήσυχος και επιπόλαιος νεαρός, ο οποίος, μετά από μια κακή πράξη, καταφεύγει στο παλάτι του βασιλιά του βουνού που το φυλάνε τα ξωτικά. Ο βασιλιάς τον φιλοξενεί αλλά η συμπεριφορά του Πέερ δείχνει ασέβεια και ο βασιλιάς διατάζει τα ξωτικά να τον σκοτώσουν. Η μουσική περιγράφει τη σκηνή αυτή, όπου τα ξωτικά κινούνται με αργές κινήσεις απειλητικά προς τον Πέερ, ενώ στη συνέχεια γίνονται όλο και πιο επιθετικά και με φωνές, ορμούν επάνω του εξαγριωμένα. Ο Πέερ φωνάζει δυνατά το όνομα της μητέρας του και με θαυμαστό τρόπο τα ξωτικά εξαφανίζονται. Ο Πέερ βρίσκεται έξω από το παλάτι του βασιλιά μόνος και ασφαλής.

Τι είναι η μονομερής μορφή;

Λέξεις-κλειδιά

μια δομική ενότητα, ένα θέμα

Πλήρης απάντηση

Όρος που χρησιμοποιείται για συνθέσεις που αποτελούνται από μια δομική ενότητα. Συνήθως πρόκειται για συνθέσεις που έχουν μόνο ένα μουσικό θέμα.

Τι γνωρίζετε για το έργο “Καρυοθραύστης”;

Λέξεις-κλειδιά

Τσαϊκόφσκι, μπαλέτο, Ε.Τ.Α. Χόφμανν, παραμύθια, Δουμάς

Βοήθεια

Ο Καρυοθραύστης (Π. Τσαϊκόφσκι) είναι ένα…

Πλήρης απάντηση

Ο Καρυοθραύστης (Π. Τσαϊκόφσκι) είναι ένα μπαλέτο που βασίζεται σε μία ιστορία του Γερμανού Ε.Τ.Α. Χόφμανν, γνωστού από τα περίφημα παραμύθια του. Την ιστορία αυτή την επεξεργάστηκε και την παρουσίασε στη Γαλλία ο Αλέξανδρος Δoυμάς. Στο κείμενο του Αλ. Δουμά στηρίχθηκε η υπόθεση του μπαλέτου.

Υπόθεση

Την παραμονή των Χριστουγέννων ο μυστηριώδης νονός της Kλάρας ο κύριος Ντρόσσελμέγιερ της χαρίζει ένα μεγάλο Καρυοθραύστη με ανθρώπινη μορφή, ντυμένο στρατιωτικά. Το βράδυ η Κλάρα μένει στη μεγάλη σάλα κάτω από το Χριστουγεννιάτικο δέντρο μαζί με τον Καρυοθραύστη της. Όταν το ρολόι κτυπά μεσάνυχτα, ο Καρυοθραύστης και τα υπόλοιπα παιχνίδια ζωντανεύουν. Αρχίζει τότε μια τρομερή μάχη ανάμεσα στα παιχνίδια με αρχηγό τον Καρυοθραύστη και τα ποντίκια με αρχηγό το Βασιλιά Ποντικό. Η Κλάρα βοηθά τον Καρυοθραύστη να κερδίσει τη μάχη πετώντας μια από τις παντόφλες της στο Βασιλιά των Ποντικών. Τότε ο Καρυοθραύστης μεταμορφώνεται σε πρίγκιπα και μαζί ταξιδεύουν στο Βασίλειο της Νεράιδας των Ζαχαρωτών. Εκεί, προς τιμή τους διοργανώνονται διάφοροι χοροί.

Τι γνωρίζετε για τον Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι;

Λέξεις-κλειδιά

Ρώσος, συνθέτης, συμφωνίες, μπαλέτα, όπερες, κοντσέρτα, για πιάνο, μελωδίες, ηχοχρώματα, ενορχηστρώσεις

Βοήθεια

Ρώσος συνθέτης που έγραψε…

Πλήρης απάντηση

(1840 – 1893) Ρώσος συνθέτης που έγραψε πολλά έργα, μεταξύ των οποίων συμφωvίες, μπαλέτα, όπερες, κοντσέρτα, έργα για πιάνο κ.λπ. Τα συμφωνικά του έργα διακρίνονται για τις υπέροχες μελωδίες τους και τα πλούσια ηχοχρώματα από τις ευφάνταστες ενορχηστρώσεις του.

Τι γνωρίζετε για τον Ένγκελμπερτ Χούμπερντινκ και το έργο “Χένσελ και Γκρέτελ”;

Λέξεις-κλειδιά

Γερμανός, Χένσελ και Γκρέτελ, 1890, 1893 Βαϊμάρη, Ρίχαρντ Στράους

Βοήθεια

Γερμανός συνθέτης, γνωστός για την όπερά του…

Πλήρης απάντηση

(1854 – 1921) Γερμανός συνθέτης, γνωστός για την όπερά του Χένσελ και Γκρέτελ. Ο Χούμπερντιγκ έγραψε αρχικά την όπερα αυτή για την αδελφή του το 1890. Η πρώτη εκτέλεση έγινε, με τεράστια επιτυχία, το 1893 στη Βαϊμάρη, υπό τη διεύθυνση του Ρίχαρντ Στράoυς.

Υπόθεση

Ο Χένσελ και η Γκρέτελ πηγαίνουν στο δάσος για να μαζέψουν φράουλες. Η φτωχή και απελπισμένη μητέρα τους, τους είπε να μην γυρίσουν σπίτι αν δεν γεμίσουν το καλάθι τους. Η Γκρέτελ φτιάχνει ένα στεφάνι και τραγουδά το “Μικρό ανθρωπάκι στέκει στο δάσος κει”. Νυχτώνει, τα παιδιά δεν μπορούν να βρουν το δρόμο για το σπίτι. Πέφτουν για ύπνο, αφού πρώτα προσεύχονται στους αγγέλους. Το πρωί βλέπουν την καλύβα της μάγισσας που είναι φτιαγμένη από μελόψωμο και αρχίζουν να τη δαγκώνουν. Η μάγισσα αρπάζει τον Χένσελ και τον κλειδώνει στο κλουβί, ενώ στέλνει την Γκρέτελ να φέρει αμύγδαλα και σταφίδες, για να παχύνει τον Χένσελ πριν τον ψήσει και τον κάνει μελόψωμο. Η Γκρέτελ με τη βοήθεια του Χένσελ καταφέρνει να σπρώξει τη μάγισσα στο φούρνο. Όλα τα παιδιά που είχε αρπάξει η μάγισσα και τα μεταμόρφωσε σε μελόψωμα, ξαναγίνονται αληθινά παιδιά και ευτυχισμένα επιστρέφουν στα σπίτια τους.

Τι είναι και πώς συμβολίζονται οι βαθμίδες;

Βοήθεια

Σε μια κλίμακα, κάθε νότα που ανεβαίνει ή κατεβαίνει…

Πλήρης απάντηση

Σε μια κλίμακα, κάθε νότα που ανεβαίνει ή κατεβαίνει τη λέμε βαθμίδα. Τα ονόματα των βαθμίδων μιας κλίμακας είναι με τη σειρά: 1η: τονική, 2η: επιτονική, 3η: μέση, 4η: υποδεσπόζουσα, 5η: δεσπόζουσα, 6η: επιδεσπόζουσα, 7η: προσαγωγέας.

Οι συγχορδίες της κλίμακας συμβολίζονται με τους λατινικούς αριθμούς Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, ΙV, V, VI και VII.

Τι είναι η τριμερής μορφή;

Λέξεις-κλειδιά

κατασκευή σε τρεις ενότητες, συνήθως επανάληψη

Βοήθεια

Είναι η κατασκευή μουσικού έργου…

Πλήρης απάντηση

Είναι η κατασκευή μουσικού έργου σε τρεις ενότητες, στις οποίες συνήθως η τρίτη αποτελεί ακριβή ή περίπου ακριβή επανάληψη της πρώτης.