Προσωπική σελίδα
a capella, σωματική εργασία, ρυθμός, συντονισμός, στίχοι
Ρυθμικά a cappella (χωρίς συνοδεία οργάνων)…
Ρυθμικά a cappella (χωρίς συνοδεία οργάνων) τραγούδια, εκτελεσμένα από ανθρώπους που κάνουν σωματική – επαναλαμβανόμενη εργασία. Ο ρυθμός χρησιμεύει στο να συντονίζει τους εργαζόμενους την ώρα της δουλειάς. Οι στίχοι συχνά αυτοσχεδιάζονται και κάθε φορά τραγουδιούνται διαφορετικά.
τραγούδια της δουλειάς, σπιρίτσουαλς, Ευαγγέλιο, ερώτηση-απάντηση, κήρυκας, εκκλησίασμα, κορυφαίοι, ενθουσιασμός, αίθουσες, εκκλησίες, Happy day
Εξέλιξη των τραγουδιών της δουλειάς και των σπιρίτσουαλς…
Εξέλιξη των τραγουδιών της δουλειάς και των σπιρίτσουαλς. Η λέξη gospel σημαίνει “Ευαγγέλιο”. Βασικό χαρακτηριστικό της δομής του είναι η φόρμα ερώτηση-απάντηση ανάμεσα στον κήρυκα και το εκκλησίασμα. Το χορωδιακό τραγούδι συχνά οδηγείται από έναν ή πολλούς κορυφαίους τραγουδιστές. Πρόκειται για ζωηρή μουσική, γεμάτη ένθερμο ενθουσιασμό. Τραγουδιέται σε αίθουσες συναυλιών – σε διάφορα μέρη – ή σε συγκεντρώσεις μαύρων σε προτεσταντικές εκκλησίες Το πιο γνωστό ίσως είναι το Happy Day.
ηχητική μάζα, Ξενάκης, γαλαξίας, νεφέλωμα, επεισόδια, ήχοι, πυκνότητα, τοποθέτηση, σύνταξη
Βασικό στοιχείο της μουσικής αυτής είναι η έννοια…
Βασικό στοιχείο της μουσικής αυτής είναι η έννοια της μάζας. H “ηχητική μάζα” του Ξενάκη είναι ένα είδος γαλαξία, ένα είδος νεφελώματος, που αποτελείται από πολλά και ποικίλα “στοιχεία” (επεισόδια ή ήχους), των οποίων η οργάνωση και η κίνηση έχουν σχέση με την πυκνότητα (πόσα “στοιχεία” ανά δευτερόλεπτο), με την τοποθέτησή τους ανά ύψος και με τον τρόπο σύνταξής τους (με ποια σειρά, δηλ. πυκνότητα-ύψος).
πολύτεχνα, οπτικά ερεθίσματα, διαμορφωμένοι χώροι, ήχος, φως, προβολείς, ηχητικά σύμπαντα/γαλαξίες, τοποθεσία
Τα Πολύτοπα του Ι. Ξενάκη ήταν…
Τα Πολύτοπα του Ι. Ξενάκη ήταν πολύτεχνα έργα, στα οποία η μουσική συνδυαζόταν με οπτικά ερεθίσματα σε συγκεκριμένους, ειδικά διαμορφωμένους χώρους. Η τοποθεσία ήταν συχνά κάποιος σημαντικός ιστορικός-αρχαιολογικός χώρος. Για την παράσταση επιστρατεύονταν τόσο ο ήχος, όσο και το φως, με προβολείς που κατεύθυναν το φως πάνω στο συγκεντρωμένο πλήθος, ανάλογα με την ανάπτυξη της μουσικής. Στην διάχυση του φωτός στο χώρο αντιστοιχούσε η ανάπτυξη των ηχητικών “συμπάντων” ή “γαλαξιών” του Ξενάκη στο χρόνο. Τα Πολύτοπα έπαιρναν το όνομά τους από την τοποθεσία στην οποία λάμβαναν χώρα.
20ος αιώνας, εθνική ταυτότητα, Καλομοίρης, Ελληνικό Ωδείο, Εθνικό ωδείο, παράδοση, ύμνοι, δημοτικό τραγούδι, επτανησιακή σχολή
Στις αρχές του 20ου αι., οι συνθέτες προσπαθούν…
Στις αρχές του 20ου αι., οι συνθέτες προσπαθούν να δημιουργήσουν μουσική που να έχει τη δική της εθνική ταυτότητα και δημιουργούν την Ελληνική Εθνική Σχολή, με κύριο εκπρόσωπο τον Μανώλη Καλομοίρη, ιδρυτή του Ελληνικού Ωδείου και στη συνέχεια του Εθνικού Ωδείου, και σπουδαίο συνθέτη.
Επηρεασμένοι από την ελληνική παράδοση, εμπνέονται αφενός από τους εκκλησιαστικούς ύμνους και το δημοτικό τραγούδι και αφετέρου από την επτανησιακή σχολή.
Χαρακτηριστικό της Ελληνικής Εθνικής Σχολής είναι η προσπάθεια συμβιβασμού της ανατολικής μουσικής αφενός, απ’ όπου παίρνει κάποιες μελωδίες και ρυθμούς, και της μουσικής της Δ. Ευρώπης αφετέρου, απ’ όπου δανείζεται τη ρομαντική αρμονική αντίληψη, τις μουσικές φόρμες (φούγκα, συμφωνία, κοντσέρτο κτλ.) και κυρίως τον τρόπο ενορχήστρωσης.
Η μουσική αυτή σχολή είναι υπεύθυνη για την εναρμόνιση των δημοτικών τραγουδιών και του βυζαντινού μέλους, η οποία, εντάσσοντας αυτά τα είδη στο δυτικό τονικό σύστημα (μείζονα και ελάσσονα) οδήγησε στη νόθευση της αυθεντικότητάς τους. Όμως, στους περισσότερους από τους συνθέτες της Εθνικής μας Σχολής πρέπει να αναγνωριστεί η προσφορά τους στην ελληνική μουσική και παιδεία.
Άλλοι συνθέτες της Εθνικής Σχολής: Διονύσιος Λαυράγκας, Μάριος Βάρβογλης, Αιμίλιος Ριάδης, Ιωάννης Κωνσταντινίδης, Ανδρέας Νεζερίτης, Αντίοχος Ευαγγελάτος, Σόλων Μιχαηλίδης.
Μάντζαρος, τρεις φορές, 1865, Γεώργιος, Εθνικός Ύμνος
Η σύνθεση του Ύμνου εις την Ελευθερίαν…
Η σύνθεση του Ύμνου εις την Ελευθερίαν χρειάστηκε να μελοποιηθεί από τον συνθέτη τρεις φορές ολόκληρη και δύο φορές αποσπασματικά.
Από το 1865, μετά από αίτημα του βασιλιά Γεωργίου Α΄, οι δύο πρώτες στροφές καθιερώθηκαν ως ο Εθνικός Ύμνος της Ελλάδας.
Στις 5/12/1844 έστειλε την μελοποίηση στην Αθήνα αφιερωμένη στον όθωνα, ο οποίος από την πλευρά του την έστειλε στο Μόναχο για να εκτιμήσουν ειδικοί την αξία της. Η απάντηση ήταν: αξιόλογο. Αυτή η κρίση είχε ως αποτέλεσμα, να απονεμηθεί στον συνθέτη ο ασημένιος σταυρός του Σωτήρα.
Κέρκυρα, Νάπολη, Σολωμός, δίδαξε, Φιλαρμονική, πρόεδρος, συμφωνίες, εμβατήρια, τραγούδια, θρησκευτικά
(1795 – 1852): Σπούδασε μουσική στην Κέρκυρα και στη Νάπολι…
(1795 – 1852): Σπούδασε μουσική στην Κέρκυρα και στη Νάπολι. Ήταν φίλος με τον Δ. Σολωμό και μελοποίησε διάφορα ποιήματά του. Δίδαξε για πολλά χρόνια μουσική και ανάμεσά στους μαθητές του είχε πολλούς από τους μεταγενέστερους μεγάλους συνθέτες. Το 1840 ιδρύθηκε η “Φιλαρμονική Εταιρεία Κέρκυρας”, στην οποία ο συνθέτης ανακηρύχθηκε ισόβια επίτιμος πρόεδρος. Έχει συνθέσει συμφωνίες, εμβατήρια, τραγούδια και διάφορα θρησκευτικά έργα.
ιταλική μουσική, Μάντζαρος, Σαμάρας, Καρέρ, Λαμπελέτ
Η μουσική της Επτανησιακής σχολής είναι επηρεασμένη…
Η μουσική της Επτανησιακής σχολής είναι επηρεασμένη από την ιταλική μουσική του 19ου αι. και αποτελείται κυρίως από όπερες και τραγούδια. Σημαντικοί εκπρόσωποι: Ν. Μάντζαρος (Εθνικός Ύμνος) και Σπυρίδων Σαμάρας (Ολυμπιακός Ύμνος). Άλλοι εκπρόσωποι: Σπύρος Ξύνδας (όπερα Ο υποψήφιος βουλευτής, Παύλος Καρέρ (όπερα Μάρκος Μπότσαρης), Γεώργιος Λαμπελέτ, Ναπολέων Λαμπελέτ
1960, Νέα Υόρκη, αντίθεση, επανάληψη λίγων σχημάτων, προοδευτική διαφοροποίηση, τονικότητες, σύντομα σχήματα, εξέλιξη, ελάχιστες λεπτομέρειες, μεγάλη διάρκεια
Εμφανίστηκε στα μέσα της δεκατίας του 1960 στη Νέα Υόρκη…
Εμφανίστηκε στα μέσα της δεκατίας του 1960 στη Νέα Υόρκη ως αντίδραση στην ατονικότητα και το σειραϊσμό μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα χαρακτηριστικά του μινιμαλισμού είναι:
Βασικό χαρακτηριστικό της η επίμονη επανάληψη λίγων μελωδικών και ρυθμικών σχημάτων, με προοδευτική διαφοροποίηση των μελωδικών ή και ρυθμικών στοιχείων.
Εκπρόσωποι: Στιβ Ράιχ, Four Organs, Drumming, Τέρι Ρίλεϊ, A Rainbow in Curved Air, Φίλιπ Γκλας, Akhnaten όπερα (1983-4), Φρέντερικ Ρζέφσκι, Coming Together
τυχαίο, αυτοσχεδιασμός, ελευθερία, σύνθεση, εκτέλεση, ρυθμός, ενορχήστρωση, αριθμός εκτελεστών, accesskey=”τονικό ύψος”
(alea=κύβος, ζάρι) Εισάγεται η έννοια του “τυχαίου”…
(alea=κύβος, ζάρι) Εισάγεται η έννοια του “τυχαίου”, με τη μορφή του αυτοσχεδιασμού, την ελευθερία στη μορφή και διαφορετικούς τρόπους μουσικής γραφής. Η μουσική μπορεί να είναι τυχαία σε ό,τι αφορά την σύνθεση, την εκτέλεση ή και τα δύο. Το τυχαίο επίσης μπορεί να παρουσιάζεται σε ό,τι αφορά τον ρυθμό, την ενορχήστρωση, τον αριθμό των εκτελεστών, το τονικό ύψος, το μέτρο, τη χροιά κ.α.
Ένα έργο μπορεί να έχει τόσες εκτελέσεις όσες θα είναι και οι φορές που θα εκτελεστεί. Ο νέος τρόπος εκτέλεσης προϋποθέτει και νέα σημειογραφία, τη συμβολική γραφή (σύμβολα, γραφικές απεικονίσεις κ.ά.). Τον αλεατορισμό τον συναντάμε τόσο στην ηλεκτρονική όσο και στη σειραϊκή μουσική. Εκπρόσωποι: Τζον Κέιτζ, Καρλχάιντς Στοκχάουζεν, Πιέρ Μπουλέζ κ.ά.
Σένμπεργκ, χρωματική κλίμακα, προκαθορισμένη σειρά, ισοδύναμες νότες, 4 μορφές, αρχική, αντίθετη, οπισθοδρόμηση, οπισθοδρόμηση της αντίθετης, συγχορδίες, εκπρόσωποι
Δημιουργήθηκε από τον Α. Σένμπεργκ…
Δημιουργήθηκε από τον Α. Σένμπεργκ. Κάθε σύνθεση βασίζεται πάνω στην ελεύθερη χρήση των δώδεκα φθόγγων της χρωματικής κλίμακας σε μια προκαθορισμένη σειρά. Όλες οι νότες είναι ισοδύναμες και καμία δε θεωρείται σημαντικότερη από κάποια άλλη.
Η σειρά παρουσιάζεται σε 4 μορφές:
Τοποθετώντας τις σειρές έτσι ώστε να ακουστούν ταυτόχρονα, δημιουργούνται συγχορδίες.
Εκπρόσωποι του δωδεκαφθογγισμού: ο Άρνολντ Σένμπεργκ και οι μαθητές του, Άντον Βέμπερν, Άλμπαν Μπεργκ, Νίκος Σκαλκώτας, Πιέρ Μπουλέζ, Λουτσιάνο Μπέριο κ.ά.
…
Οι κοντυλιές είναι χαρακτηριστικό της κρητικής μουσικής. Δεν συνοδεύονται από καθορισμένους στίχους τραγουδιών, όπως συμβαίνει με τα δημοτικά τραγούδια. Στολίζονται με αυτοσχεδιασμούς και χαρακτηρίζονται από εντυπωσιακές εναλλαγές από κλίμακα σε κλίμακα, ανάλογα με τη δεξιοτεχνία του εκτελεστή.
τραγουδιστής, συνθέτης, βιόλα, Μάντουα, Βενετία, Άγιος Μάρκος, Ορφέας, Ποππαία, πρώτος μεγάλος δημιουργός όπερας, μπαρόκ
Τραγουδιστής, συνθέτης και μουσικός που έπαιζε…
(1567 – 1643) Τραγουδιστής, συνθέτης και μουσικός που έπαιζε βιόλα στην αυλή της Μάντουας. Μετακόμισε στη Βενετία, όπου κατάφερε να διοριστεί μαέστρος του Παρεκκλησίου του Αγίου Μάρκου, αξίωμα που διατήρησε ως τον θάνατό του. Σημαντικότερα έργα του είναι ο Ορφέας (1607) και η Στέψη της Ποππαίας (1642).
Θεωρείται ο πρώτος μεγάλος δημιουργός όπερας. Στο πρόσωπό του το δραματικό πνεύμα του Μπαρόκ βρίσκει τον αυθεντικό του εκπρόσωπο.
Ιταλία, αριστοκρατική τάξη, θεατρικές παραδόσεις, Φλωρεντινή καμεράτα, δαπανηρά θεάματα, βασιλικές τελετές
Η όπερα δημιουργήθηκε στην Ιταλία ως τέχνη της…
Η όπερα δημιουργήθηκε στην Ιταλία ως τέχνη της αριστοκρατικής τάξης, από τον συνδυασμό των θεατρικών παραδόσεων της Αναγέννησης και των μουσικών πειραματισμών της Φλωρεντινής Καμεράτα.
Η πρώιμη όπερα χαρακτηρίζεται από τα δαπανηρά θεάματα και τη σκηνική επιδεικτικότητα που λαμπρύνει βασιλικές γαμήλιες τελετές και συναφείς εθιμοτυπικές εκδηλώσεις.
είδος φλαμένκο, Ανδαλουσία, βαθύ τραγούδι, θλιβερό περιεχόμενο
Φωνητικό είδος φλαμένκο από την Ανδαλουσία…
Φωνητικό είδος φλαμένκο από την Ανδαλουσία. Σημαίνει βαθύ τραγούδι και υποδηλώνει το φλαμένκο με θλιβερό περιεχόμενο.
λιμπρετίστας, θεατρικό κείμενο, φαντασία, μουσικές κατασκευές, άριες, ρετσιτατίβο, ντουέτα
Ο συνθέτης της όπερας συνεργάζεται με τον…
Ο συνθέτης της όπερας συνεργάζεται με το λιμπρετίστα, ο οποίος γράφει το θεατρικό – ποιητικό κείμενο του έργου. Το λιμπρέτο (libretto), το κείμενο δηλαδή της όπερας, πρέπει να συλλαμβάνεται με φαντασία, ώστε να δίνει στο συνθέτη τη δυνατότητα να δημιουργεί διάφορες μουσικές κατασκευές (άριες, ρετσιτατίβο, ντουέτα, σκηνές συνόλων, χορωδιακά), που συνδέονται παραδοσιακά με αυτή τη μορφή τέχνης.
δύσκολο, δεξιοτεχνικό μέρος, κοντσέρτο, θέματα, γραμμένη, αυτοσχεδιάζεται, αναβολή τελικής πτώσης
Η καντέντσα είναι το πιο δύσκολο/δεξιοτεχνικό…
Η καντέντσα είναι το πιο δύσκολο/δεξιοτεχνικό μέρος του κοντσέρτου βασισμένο σε θέματα που ακούστηκαν προηγουμένως, όπου ο εκτελεστής επιδεικνύει τη δεξιοτεχνία του. Δεν είναι πάντα γραμμένη από τον συνθέτη, αλλά αυτοσχεδιάζεται από τον εκτελεστή και παρεμβάλλεται σαν αναβολή της τελικής πτώσης του πρώτου μέρους.
φωνητικό είδος, εκκλησιαστική μουσική, προσευχητάριο, μονωδοί, ορχήστρα, χορωδία, βιβλικά θέματα, θρησκευτικό αίσθημα, εκκλησία, χωρίς σκηνικά, κοστούμια, δράση, αφηγητής, Ιταλία, Γερμανία, Αγγλία, Χέντελ
Ένα από τα μεγάλα φωνητικά είδη…
Ένα από τα μεγάλα φωνητικά είδη εκκλησιαστικής μουσικής. (Η λέξη σημαίνει “προσευχητάριο”, δηλαδή τον χώρο της εκκλησίας που προορίζεται για προσευχή.) Πρόκειται για μουσικό έργο μεγάλων διαστάσεων για μονωδούς, χορωδία και ορχήστρα, που βασίζεται κατά κανόνα σε Βιβλικά θέματα και διαπνέεται από θρησκευτικό συναίσθημα. Παρουσιάζεται σε μία εκκλησία ή μία αίθουσα δίχως σκηνικά, κοστούμια και δράση. Η πλοκή εξελίσσεται συνήθως με τη βοήθεια ενός αφηγητή, με:
Το ορατόριο αναπτύχθηκε στην Ιταλία και άνθισε στη Γερμανία, αλλά είχε την πιο διαχρονική απήχηση στην Αγγλία, όπου εξελίχθηκε σε εθνική μουσική φόρμα μέσα από τα έργα του Γκέοργκ Φρήντριχ Χέντελ, του μεγαλύτερου ίσως από τους δημιουργούς του.
Γερμανός, Βόννη, Γαλλική Επανάσταση, ηρωική εποχή, μοίρα, πνεύμα των καιρών, ρόλος υπηρέτη, πατρωνία, αυτόνομος, ανεξάρτητος, χειραφέτηση, ατομική έκφραση, βαρηκοΐα, κώφωση, μοναχική στάση, οξύθυμος, 9 συμφωνίες, Φιντέλιο, προσπάθεια να πραγματώσει το τέλειο, Βιέννη, 57 ετών
Γερμανός συνθέτης. Γεννήθηκε στη Βόννη…
(1770 – 1827) Γερμανός συνθέτης. Γεννήθηκε στη Βόννη. Ο Μπετόβεν ανήκει στη γενιά που δέχεται όλη την επίδραση της Γαλλικής Επανάστασης. Δημιουργεί τη μουσική μιας ηρωικής εποχής και διακηρύσσει με ήχους την πίστη του στην ικανότητα του ανθρώπου να διαμορφώνει τη μοίρα του. Αντιπροσώπευε το πνεύμα των καιρών αυτών από πολλές απόψεις.
Ήταν ο πρώτος μεγάλος συνθέτης που απέρριψε το ρόλο του υπηρέτη (εκείνη την εποχή οι συνθέτες ζούσαν και εργάζονταν στις αυλές των αριστοκρατών και ουσιαστικά τους υπηρετούσαν) και εναντιωμένος σφοδρά στο σύστημα της πατρωνίας εδραιώθηκε ως αυτόνομος και ανεξάρτητος καλλιτέχνης. Η χειραφέτησή του άνοιξε το δρόμο προς ένα νέο επίπεδο ατομικής έκφρασης, που επηρέασε βαθύτατα όλη τη μουσική και τους συνθέτες που ακολούθησαν.
Στα τριάντα περίπου χρόνια του, παρουσίασε τα πρώτα συμπτώματα βαρηκοΐας, που εξελίχθηκε σε κώφωση (έγραψε την 9η και τελευταία συμφωνία του όντας κουφός, χρησιμοποιώντας το “εσωτερικό” του αυτί). Αυτό το γεγονός τον οδήγησε σε μια μοναχική στάση ζωής και τον έκανε πιο οξύθυμο, με αποτέλεσμα να διαμορφώσει ένα πολύ ιδιότροπο χαρακτήρα.
Έγραψε συνολικά 9 συμφωνίες, μια όπερα με την ονομασία Φιντέλιο ή Λεονώρα (την οποία επεξεργάστηκε ξανά και ξανά αρκετές φορές) και ένα μεγάλο αριθμό άλλων έργων. Η δημιουργική δραστηριότητα του Μπετόβεν κατά τη διάρκεια όλης του της ζωής μαρτυρά την ασταμάτητη προσπάθεια του να πραγματώσει το τέλειο. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη Βιέννη και στα περίχωρά της και πέθανε σε ηλικία 57 ετών διάσημος και τιμημένος.
Το 1972 καθιερώθηκε στο Στρασβούργο από το ευρωπαϊκό υπουργικό συμβούλιο ως επίσημος ευρωπαϊκός ύμνος η Ωδή στη Χαρά (απόσπασμα από το 4ο μέρος της 9ης Συμφωνίας του), η οποία θεωρείται ότι εκφράζει τα ιδανικά της ειρήνης, της ελευθερίας και της αλληλεγγύης. Το 1985 όλοι οι ηγέτες της Ε.Ε. υιοθέτησαν το απόσπασμα ως επίσημο εθνικό ύμνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
850 – 1450. Είδη: λειτουργία. Συνθέτες: Γκιγιώμ ντε Μασώ
1450 – 1600. Είδη: μοτέτο, λειτουργία. Συνθέτες: Γκιγιώμ ΝτιΦαΐ
1600 – 1750. Είδη: κοντσέρτο γκρόσο, όπερα, ορατόριο. Συνθέτες: Γ. Σ. Μπαχ, Γκ. Φρ. Χέντελ, Α. Βιβάλντι
1750 – 1827. Είδη: συμφωνία, σόλο κοντσέρτο, όπερα. Συνθέτες: Γ. Χάυντν, Β. Α. Μότσαρτ, Λ. βαν Μπετόβεν
1827 – 1900. Είδη: συμφωνία, σόλο κοντσέρτο, όπερα. Συνθέτες: Φρ. Σούμπερτ, Φρ. Σοπέν, Φρ. Λιστ, Γ. Μπραμς