Τι είναι το μπορντούν;

Λέξεις-κλειδιά

συνοδεία, χαμηλή περιοχή, 4/5Κ

Βοήθεια

Τρόπος συνοδείας, που αποτελείται από…

Πλήρης απάντηση

Τρόπος συνοδείας, που αποτελείται από δύο φθόγγους σε χαμηλή περιοχή, που μεταξύ τους σχηματίζουν διάστημα 4ης ή 5ης καθαρής.

Τι είναι το οστινάτο;

Λέξεις-κλειδιά

επίμονο, 4 είδη

Βοήθεια

Το οστινάτο (ιτ.: επίμονο) είναι ένα μουσικό σχήμα…

Πλήρης απάντηση

Το οστινάτο (ιτ.: επίμονο) είναι ένα μουσικό σχήμα το οποίο επαναλαμβάνεται πολλές φορές σε μέρος ενός κομματιού ή σε ολόκληρο το κομμάτι. Υπάρχουν 4 διαφορετικά είδη οστινάτο: α) ρυθμικό, β) μελωδικό, γ) αρμονικό και δ) συvδυασμός των πιο πάνω.

Τι είναι η προγραμματική μουσική; Αναφέρετε ένα έργο προγραμματικής μουσικής.

Λέξεις-κλειδιά

Βοήθεια

Πλήρης απάντηση

Ενόργανη μουσική που αφηγείται μια ιστορία, απεικονίζει λογοτεχνικές ιδέες ή αναπαριστά ζωγραφικές σκηνές. (Παράδειγμα: Εικόνες από μια έκθεση του Μ. Μουσόρσκι)

Τι γνωρίζετε για την ύδραυλι;

Λέξεις-κλειδιά

νερό, υδραυλική πίεση, αρχαιότητα, ισχυρό ήχο

Βοήθεια

Είδος μουσικού οργάνου που χρησιμοποιούσε νερό…

Πλήρης απάντηση

Είδος μουσικού οργάνου που χρησιμοποιούσε νερό και λειτουργούσε με υδραυλική πίεση. Η ύδραυλις ήταν μηχανικό αερόφωνο όργανο της αρχαιότητας με ισχυρό και οξύ ήχο. Χαρακτηριστικό γνώρισμα του οργάνου αυτού ήταν το υδραυλικό σύστημα πάνω στο οποίο βασιζόταν για να λειτουργήσει.

Τι γνωρίζετε για τη μονή γλωττίδα;

Λέξεις-κλειδιά

λεπτό φύλλο, καλάμι, κλαρινέτο, σαξόφωνο

Βοήθεια

Είναι ένα μικρό και λεπτό φύλλο…

Πλήρης απάντηση

Είναι ένα μικρό και λεπτό φύλλο από καλάμι. Οι παλμοί του χρησιμεύουν για την παραγωγή ήχου σε ορισμένα ξύλινα πνευστά όπως την οικογένεια των κλαρινέτων και στα σαξόφωνα.

Τι γνωρίζετε για τον Γιόχαν Στράους ΙΙ;

Λέξεις-κλειδιά

Αυστριακός, συνθέτης, διευθυντής ορχήστρας, βολιστής, οικογένεια Στράους, Γιόχαν Στράους, βασιλιάς του βαλς, γαλάζιος Δούναβης, βιεννέζικο αίμα, οπερέτες, πόλκες, εμβατήρια

Βοήθεια

Αυστριακός συνθέτης, διευθυντής ορχήστρας…

Πλήρης απάντηση

(1825 – 1899) Αυστριακός συνθέτης, διευθυντής ορχήστρας και βιολιστής, το πιο διάσημο μέλος της οικογένειας Στράους. ήταν γιος του Γιόχαν Στράους Ι και δικαίως γνωστός ως ο “βασιλιάς του βαλς”. Είναι πολύ γνωστός για τα βιεννέζικα βαλς του, τα οποία διακρίνονται για τη γοητευτική μελωδία τους και τον παιγνιδιάρικο ρυθμό τους. Ανάμεσα στις συνθέσεις του ξεχωρίζουν: Ο ωραίος γαλάζιος Δούναβης, Βιεννέζικο Αίμα κ.ά. Έγραψε επίσης οπερέτες όπως Δαντέλα της βασίλισσας, Ο Τσιγγάνος Βαρόνος, Νυχτερίδα κ.ά. Έγραψε, επίσης, με επιτυχία πόλκες και εμβατήρια.

Τι είναι η μορφή ροντό;

Λέξεις-κλειδιά

επανάληψη, επεισόδια

Βοήθεια

Μορφή σύνθεσης στην οποία το θέμα Α…

Πλήρης απάντηση

Μορφή σύνθεσης στην οποία το θέμα Α επαναλαμβάνεται, ενώ μεταξύ των επαναλήψεων παρεμβάλλονται τα ενδιάμεσα επεισόδια. Ο πιο κοινός τύπος της μορφής αυτής είναι Α Β Α Γ Α Δ Α κ.λπ.

Τι γνωρίζετε για το έργο “Πέντε ελληνικοί χοροί για έγχορδα”;

Βοήθεια

Είναι μεταγραφή πέντε ελληνικών…

Πλήρης απάντηση

Είναι μεταγραφή πέντε ελληνικών χορών από το έργο Το πιο δημοφιλές έργο του Νίκου Σκαλκώτα και το μόνο που είχε γίνει γνωστό στην Ελλάδα, όσο ζούσε ο συνθέτης. Έχουν το χαρακτηριστικό αρμονικό χρώμα και το ρυθμό της παραδοσιακής μουσικής.

Τι είναι η κλίμακα;

Λέξεις-κλειδιά

διάταξη, σύνολο φθόγγων

Βοήθεια

Η διάταξη ενός δεδομένου συνόλου φθόγγων…

Πλήρης απάντηση

Η διάταξη ενός δεδομένου συνόλου φθόγγων (5, 6, 7 κλπ) έτσι ώστε να σχηματίζονται με τους γειτονικούς φθόγγους τα μικρότερα δυνατά διαστήματα. Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη κλίμακας (μείζονα, ελάσσονα, πεντατονική και άλλα).

Τι γνωρίζετε για το γκονγκ;

Λέξεις-κλειδιά

δίσκος, κύρτωμα, κρεμιέται, τονικό ύψος, χτυπιέται

Βοήθεια

Στρογγυλός μεταλλικός δίσκος…

Πλήρης απάντηση

Στρογγυλός μεταλλικός δίσκος με κύρτωμα στο κέντρο. Κρεμιέται από την κυρτωμένη περιφέρεια και έχει συγκεκριμένο τονικό ύψος. Κτυπιέται στο κέντρο, επάνω στο κύρτωμα.

Τι γνωρίζετε για τον Κλωντ Ντεμπυσσύ;

Λέξεις-κλειδιά

Γάλλος, ιμπρεσιονισμός, συνηχήσεις, εικόνες, χρώματα

Βοήθεια

Γάλλος συνθέτης, κύριος εκπρόσωπος του…

Πλήρης απάντηση

(1862 – 1918) Γάλλος συνθέτης, ο κύριος εκπρόσωπος του ιμπρεσιονισμού. Χρησιμοποίησε συνηχήσεις που δεν χρησιμοποίησαν συνθέτες πριν απ’ αυτόν και προσπαθεί να περιγράψει με τη μουσική του εικόνες και χρώματα.

Συμπληρωματικά

Ξεκινά στο Παρίσι τη μουσική του παιδεία από δέκα χρόνων με μαθήματα πιάνου και συνεχίζει με τη σύνθεση.

Έργα: Πελλέας και Μελισσάνθη (του Μ. Μέτερλινγκ) όπερα, χωρίς άριες και σε μεγάλο βαθμό απαγγελία. Θάλασσα συμφωνικό, Εικόνες για πιάνο, Εικόνες για ορχήστρα, Το Μαρτύριο του Αγίου Σεβαστιανού σκηνική μουσική, Πρελούντια για πιάνο, Παιχνίδια μπαλέτο, σονάτες για δύο ή τρία όργανα και πολλά άλλα.

Τι γνωρίζετε για τη διπλή γλωττίδα;

Λέξεις-κλειδιά

φύλλο καλάμι, τσάκιση, ένρινος, όμποε, αγγλικό κόρνο, φαγκότο, ζουρνάς

Βοήθεια

Η διπλή γλωττίδα αποτελείται…

Πλήρης απάντηση

Η διπλή γλωττίδα αποτελείται από ένα φύλλο από καλάμι λυγισμένο στη μέση και στερεωμένο με τέτοιο τρόπο, ώστε να πάλλονται ελεύθερα τα άκρα του όταν ο αέρας περνά ανάμεσά τους. Η “τσάκιση” κόβεται και ελευθερώνονται τα δύο άκρα της γλωττίδας. Ο ήχος που παράγεται είναι ένρινος και χαρακτηριστικός. Όργανα που έχουν διπλή γλωττίδα είναι το όμποε, το αγγλικό κόρνο, το φαγκότο και ο παραδοσιακός ζουρνάς.

Ποιες είναι οι ιδιότητες του ήχου;

Λέξεις-κλειδιά

βασικές, δευτερεύουσες, ένταση, ύψος, χροιά, διάρκεια

Βοήθεια

Οι ιδιότητες του ήχου χωρίζονται σε…

Πλήρης απάντηση

Οι ιδιότητες του ήχου χωρίζονται σε βασικές και δευτερεύουσες. Βασικές:

  • Ύψος: η ιδιότητα του ήχου που μας κάνει να ξεχωρίζουμε αν ένας ήχος είναι ψηλός (οξύς) ή χαμηλός (βαθύς).

  • Ένταση: η δυναμική απόδοση της μουσικής (πόσο δυνατά ακούγεται).

Δευτερεύουσες:

  • Χροιά (ηχόχρωμα): όλα τα χαρακτηριστικά που κάνουν ιδιαίτερο και αναγνωρίσιμο έναν ήχο.

  • Διάρκεια: εξαρτάται από τη διάρκεια και την ένταση της αιτίας που τον προκαλεί.

Τι είναι ο ήχος;

Λέξεις-κλειδιά

ενέργεια, παλμικές δονήσεις, ταλάντωση, μεμβράνη, ακουστικό τύμπανο, ακοή

Βοήθεια

Ο ήχος είναι μια μορφή ενέργειας

Πλήρης απάντηση

Ο ήχος είναι μια μορφή ενέργειας. Είναι οι παλμικές δονήσεις που δημιουργούνται από ένα σώμα, όταν τεθεί σε ταλάντωση με κρούση, με νύξη, ή με τριβή. Τα ηχητικά κύματα φτάνουν και προσκρούουν στη μεμβράνη του ακουστικού μας τυμπάνου και ενεργοποιούν το μηχανισμό της ακοής.

Τι ονομάζουμε παρασημαντική και ποια δυσκολία προκύπτει όταν την μεταγράφουμε σε ευρωπαϊκή σημειογραφία;

Λέξεις-κλειδιά

βυζαντινή, ευρωπαϊκή, είδος τόνου/ημιτονίου, διαίρεση τόνου σε 12 μόρια

Βοήθεια

Παρασημαντική είναι η βυζαντινή…

Πλήρης απάντηση

Παρασημαντική είναι η βυζαντινή μουσική σημειογραφία. Η ευρωπαϊκή σημειογραφία δεν μπορεί να αποδώσει με ακρίβεια τα διαστήματα της βυζαντινής, γιατί σε αντίθεση με αυτή έχει μόνο ένα είδος τόνου και ένα είδος ημιτονίου. Αν υποδιαιρέσουμε το διάστημα του τόνου σε 12 μόρια και του ημιτονίου σε 6, τότε εύκολα μπορούμε να κατανοήσουμε τη δυσκολία της ευρωπαϊκής σημειογραφίας να απεικονίσει στο πεντάγραμμο διαστήματα που απέχουν 8 μόρια (πχ. ΜΙ–ΦΑ) ή 14 μόρια.

Με ποιον τρόπο ψάλλεται ένα τυπικό βυζαντινό αντίφωνο; (Ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου)

Λέξεις-κλειδιά

δεξιός χορός, αριστερός χορός, μελωδική κατάληξη

Βοήθεια

Ψάλλεται πρώτα από τον…

Πλήρης απάντηση

Ψάλλεται πρώτα από τον δεξιό χορό και επαναλαμβάνεται πιστά, ως απάντηση, από τον αριστερό χορό. Στη συνέχεια επαναλαμβάνεται για τρίτη φορά από τον δεξιό χορό, αλλά με διαφορετική μελωδική κατάληξη.