Γενική Παιδεία

διδασκαλία, απαγορεύτηκε από τους Ναζί, ανανέωσε μορφές, νέο σύστημα

Στο μεγαλύτερο διάστημα της ζωής του ασχολήθηκε…

(1895 – 1963) Γερμανία. Στο μεγαλύτερο διάστημα της ζωής του ασχολήθηκε με τη διδασκαλία της μουσικής (Βερολίνο: Ανώτατη Σχολή Μουσικής, ΗΠΑ: Πανεπιστήμιο Γέιλ, Πανεπιστήμιο Ζυρίχης). Κατά τη ναζιστική περίοδο απαγορεύτηκε το έργο του στη Γερμανία και έφυγε για την Αμερική. Ανανέωσε τις μορφές προηγούμενων εποχών ξεκινώντας από το Μπαρόκ· π.χ. σουίτα για πιάνο με ραγκτάιμ, σύμφωνα με το πνεύμα του νεοκλασικισμού. Δημιούργησε ένα δικό του σύστημα, που βασίζεται στη σειρά των φθόγγων. Έγραψε όπερες, συμφωνίες, κοντσέρτα, σουίτες, χορωδιακά τραγούδια, σχολικά έργα κ.ά.

20ος αιώνας, κουαρτέτα, παραδοσιακή μουσική

Ένας από τους μεγαλύτερους συνθέτες του 20ού αιώνα…

(1881 – 1945) Ένας από τους μεγαλύτερους συνθέτες του 20ού αιώνα. Τα έξι κουαρτέτα του μπορούν να συγκριθούν με εκείνα του Μπετόβεν. Μελέτησε, συνέλεξε, ταξινόμησε και κατέγραψε την παραδοσιακή μουσική των Βαλκανίων, στοιχεία, τα οποία συνδύασε στο έργο του με τις πρακτικές σύνθεσης του 20ού αιώνα. Αλλα έργα του είναι: Ο Πύργος του Κυανοπώγωνα όπερα, Ο Θαυμαστός Μανδαρίνος μπαλέτο, Μουσική για Έγχορδα, Κρουστά και Τσελέστα.

20ος αιώνας, στρατευμένος, αντιφατικό, όπερες, θέατρο, κινηματογράφος, συμφωνίες, κοντσέρτα, δωματίου

Από τους σημαντικότερους συνθέτες του 20ού αιώνα…

(1906 – 1975) Ρωσία. Από τους σημαντικότερους συνθέτες του 20ού αιώνα. Το αξιόλογο έργο του, στρατευμένο στις πολιτικές του πεποιθήσεις, δέχτηκε τόσο τις διακρίσεις της κυβέρνησης (βραβείο Λένιν) όσο και τις επικρίσεις της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος. Έργο αντιφατικό και ως προς τις επιδράσεις που δέχτηκε. Έγραψε όπερες, μουσική για θέατρο και κινηματογράφο (Η Πτώση του Βερολίνου), συμφωνίες, κοντσέρτα, μουσική δωματίου κ.ά.

Νεοκλασικιστής· το ύφος του χαρακτηρίζεται από…

(1891 – 1953) Ρωσία. Νεοκλασικιστής· το ύφος του χαρακτηρίζεται από έναν υγιή λυρισμό και από ρωσικό χρώμα. Έγραψε το εκπληκτικό συμφωνικό παραμύθι Ο Πέτρος και ο Λύκος, όπερες Ο Παίκτης (του Ντοστογιέφσκι), Η Αγάπη για τα Τρία Πορτοκάλια, μπαλέτα Ο Άσωτος Υιός, Ρωμαίος και Ιουλιέτα (για τα μπαλέτα του Ντιαγκίλεφ), συμφωνίες, κονσέρτα, μουσική, δωματίου κ.ά.

Όταν στο έργο υπάρχουν ταυτόχρονα περισσότερες από μία τονικότητες.

σουρεαλιστής, νεοκλασικιστής, βαγκνερισμός, ρομαντισμός, ιμπρεσιονισμός, χιουμορ

Σουρεαλιστής, νεοκλασικιστής και πολλά άλλα…

(1866 – 1925). Σουρεαλιστής, νεοκλασικιστής και πολλά άλλα (κυβιστής, ντανταϊστής, νεοελληνιστής) αντιδρά στο βαγκνερισμό, στο ρομαντικό λυρισμό και στον ιμπρεσιονισμό και στολίζει τη μελωδία του με χιουμοριστικά σχόλια. Έγραψε κομμάτια για πιάνο και ορχήστρα, οπερέτες, μπαλέτα, για τα οποία συνεργάστηκε με τους Κοκτό και Πικάσο, όπως π.χ. Σωκράτης για τέσσερις σοπράνο και ορχήστρα δωματίου, Συμφωνικό Δράμα σε ύφος “νεοελληνικό” κ.ά.

Ευρώπη, Αμερική, 1920, Ντεμπισί, Σένμπεργκ, κλασικές αρχές, απλότητα, γέφυρα, ατονικότητα, νεο-τονικότητα

Κίνημα που εμφανίστηκε στην Ευρώπη και στην Αμερική…

Κίνημα που εμφανίστηκε στην Ευρώπη και στην Αμερική στις αρχές του 20ου αιώνα (γύρω στα 1920) κάτω από την επίδραση του Ιμπρεσιονισμού του Ντεμπισί και του Εξπρεσιονισμού του Σένμπεργκ. Πρόκειται για μια επιστροφή στις κλασικές αρχές σύνθεσης. Με μια αρχαϊκή απλότητα αντιτίθεται στα σύγχρονά του κινήματα αλλά και στο ρομαντισμό. Ο νεοκλασικισμός λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα στον 20ο αιώνα και στο παρελθόν. Από την ατονικότητα του Σένμπεργκ, οι συνθέτες επιχειρούν να φτάσουν στην τονικότητα του παρελθόντος με μια νέα αντίληψη (νεο-τονικότητα).

δωδεκαφθογγιστής, Σένμπεργκ, τονικά, Βόιτσεκ, Λούλου

Σημαντικός δωδεκαφθογγιστής, μαθητής του Σένμπεργ…

(1885 – 1935) Σημαντικός δωδεκαφθογγιστής, μαθητής του Σένμπεργκ. Στα τελευταία έργα του χρησιμοποιεί και τονικά στοιχεία. Έργα: Βότσεκ, Λούλου όπερες, Λυρική Σουίτα, κοντσέρτα κ.ά.

Σένμπερκ, δωδεκάφθογγο, λίηντερ, τριο, κουαρτέτο, κοντσέρτο, παραλλαγές

Μαθητής και οπαδός του Σένμπεργκ, ακολουθεί το…

(1883 – 1945) Μαθητής και οπαδός του Σένμπεργκ, ακολουθεί το δωδεκάφθογγο σύστημα του δασκάλου του, προσαρμοσμένο όμως στο δικό του προσωπικό στυλ, που είναι ίσως απρόσιτο για τον απλό ακροατή. Έργα: λίηντερ με συνοδεία πιάνου ή μικρών οργανικών συνόλων, τρίο και κουαρτέτο για έγχορδα, κοντσέρτο για εννέα όργανα, παραλλαγές για πιάνο ή ορχήστρα κ.ά.

Πέντε κομμάτια για πιάνο, Σερενάτα, δωδεκαφθογγισμός, ΗΠΑ, θεωρητικά, ζωγράφος, Σκαλκώτας

Το 1923 παρουσιάζει τα Πέντε κομμάτια για πιάνο…

(1874 – 1951) Το 1923 παρουσιάζει τα Πέντε κομμάτια για πιάνο, και ακολουθεί η Σερενάτα έργο 24, που είναι η αρχή του δωδεκαφθογγισμού. Το 1933 μεταναστεύει στις ΗΠΑ, όπου διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας. Σημαντική είναι η προσφορά του στο θεωρητικό τομέα: έγραψε εγχειρίδια για την αρμονία, την αντίστιξη, καθώς και για τη σύνθεση. Υπήρξε παράλληλα αξιόλογος ζωγράφος και ήταν φίλος και συνεργάτης του Καντίνσκι. Η επίδρασή του στους συνθέτες του 20ου αιώνα είναι μεγάλη. Πολλοί υιοθέτησαν τη μέθοδό του και ανάμεσά τους ο Νίκος Σκαλκώτας. Άλλα έργα: Από το Σήμερα στο Αύριο όπερα, χορικά, λίηντερ για ορχήστρα ή πιάνο, Πελλέας και Μελισσάνθη συμφωνικό ποίημα, Φεγγαρίσιος Πιερότος για φωνή και σολιστικό σύνολο, τρίο, κουαρτέτα, κοντσέρτα, παραλλαγές κ.ά.

Σεφέρ, 1948, ήχοι της φύσης, οργάνων, θόρυβοι, επεξεργασία, συνδυασμός με όργανα, κινηματογράφος, ηλεκτρονική, Ανρί

Τον όρο χρησιμοποίησε ο συνθέτης Πιέρ Σεφέρ…

Τον όρο χρησιμοποίησε ο συνθέτης Πιέρ Σεφέρ το 1948. Ήχοι της φύσης (το νερό, ο αέρας, το κελάιδισμα των πουλιών), οργάνων, ακόμη και θόρυβοι (από καμπάνες, τρένα, αεροπλάνα και άλλες μηχανές), ηχογραφούνται σε μαγνητοταινία και αποτελούν το υλικό που, κατόπιν επεξεργασίας (αναπαραγωγή της εγγραφής σε διαφορετικές ταχύτητες, διαφορετικά ύψη, διαφορετική ρυθμική αγωγή κ.ά) σε στούντιο, θα συνδυαστούν για να αποτελέσουν ένα έργο. Πολλές φορές συνδυάζονται οι ήχοι από μαγνητοταινίες με συμβατικά όργανα ή και την ορχήστρα. Η συγκεκριμένη όμως μουσική χρησιμοποιήθηκε περισσότερο σαν μουσική για κινηματογράφο, για διαφημίσεις και γενικά για την τηλεόραση. Αποτέλεσε όμως, η τεχνική αυτή, την κυριότερη πηγή για την ηλεκτρονική μουσική. Εκπρόσωποι: Πιέρ Σεφέρ, Πιέρ Ανρί κ.ά.

υπολογιστές, λέιζερ, θέαμα-ακρόαμα, όπερα, κολάζ,

Πολλοί συνθέτες τα τελευταία χρόνια συνδυάζοντας σύγχρονους υπολογιστές…

Πολλοί συνθέτες τα τελευταία χρόνια συνδυάζοντας σύγχρονους υπολογιστές με ακτίνες λέιζερ δημιουργούν τα “πολύτεχνα”: ένα θέαμα – ακρόαμα (Ιάνης Ξενάκης). Στην πιο θεατρική τους έκφραση, σε μεγάλα σκηνικά έργα (όπερα), τα πολύτεχνα συνδυάζονται και με την τεχνική του “κολάζ” (collage), τη σύνθεση διάφορων υλικών και τεχνικών μουσικής (Μ. Κάγκελ).